تغذیه نوزاد ماهی چگونه انجام می شود و چه غذاهایی برای آنها مناسب است؟

تغذیه نوزاد ماهی یکی از مشکل ترین کار های آکواریوم دارانی است که اقدام به تکثیر ماهی نموده اند. پس از اتمام ذخیره ی غذایی نوزادان باید آن ها را تغذیه نمود.

نوزادها پس از تولد دارای ذخیره غذایی هستند که از مادرشان به آنها رسیده و بسته به گونه و شرایط زیست محیطی می تواند غذای مورد نیاز آنها را برای یک تا چند روز بسته به گونه تامین کند. این غذا که اصطلاحاً به آن Vitelline گفته می شود (Vitell به معنی زرده تخم مرغ و پسوند-ine به معنی مانند است).

ویتلین یا زرده چیست ؟

ویتلین یا زرده غنی ترین غذای ویژه برای هر گونه ماهی یا حیوان تخمگذار دیگر است که نیازهای اولیه آن را پس از تولد تامین می‌کند. این غذا داخل کیسه ای به نام کیسه زرده در زیر شکم نوزاد جای دارد.

وقتی حدود دو سوم کیسه زرده جذب کردید نوزاد گرفتن غذا از موعد را آغاز می نماید. از آنجا که ممکن است کمی طول بکشد تا بچه ماهی نحوه گرفتن غذا را از محیط بیاموزد و یا به دلیل غذا در محیط وجود نداشته باشد خلقت نوزادها به گونه ای برنامه ریزی گردیده است که وقتی هنوز یک سوم ذخیره غذایی موروثی از مادر در اختیار آن است، اقدام به جستجوی غذا می کند. و اگر در ساعات اول مشکلی برای یافتن غذا داشته باشد یا اینکه آکواریوم دار به موقع غذا در اختیار آن ندارد بازهم میتواند از ذخیره غذایی خود استفاده کنند.

تغذیه نوزاد ماهی ها

وقتی ذخیره تمام گردید نوزاد بایستی ۱۰۰% غذای مورد نیاز را از محیط طبیعی بگیرد.
نوزاد ماهیها در اوایل تغذیه تنها می‌توانند از نیروی دیدن برای یافتن غذا استفاده نمایند و بو و موج حاصله از تحرک غذا نمی‌تواند توجه آنها را جذب نمایند. بنابراین یک غذای خوب بایستی دارای ویژگیهای زیر باشد:

1. رنگ خوب که بهترین و جالب‌ترین آن برای نوزاد ها قرمز است.
2. تحرک به ویژه در غذاهای زنده که نوزاد های داخلی و یا آرتمیا می‌توانند مناسب باشند.
3. اندازه ی مناسب بلعیده، خورده شدن توسط نوزاد
4. ترکیب مناسب با ساختار بدن نوزاد
5. ماندگاری کافی در آب (برای غذاهای دستی و ترکیبی)

پس از اینکه نوزاد رشد کرد و باله ها و فلسهای روی بدن آن کامل شد از آن پس می تواند از طریق بویایی و نیز به وسیله فلسهای حسی روی خط جانبی بدن به وجود غذا در محیط پی ببرد و با شنا کردن به شکار و یا گرفتن و خوردن آن اقدام کند.
اگر چشم های نوزادی که هنوز فرصتها و باله‌های آن رشد و نمو نکرده اند با لاک مخصوصی پوشیده شود نمی تواند غذای خود را در محیط پیدا کند. در صورتی که اگر این کار روی ماهی که فلسها و باله های آن کامل شده اند، اعمال گردد. این ماهی چشم بسته به راحتی میتواند غذای خود را از طریق بویایی و خط جانبی پیدا کنند.

نوزادان ماهی

ترتیب غذا دادن به نوزادها

همانگونه که گفته شد نوع غذای اول مصرفی از غذای زنده و یا فضای ترکیبی علاوه بر ساختار و ترکیب مواد غذایی موجود در آن بستگی به اندازه آن دارد هرچه نوزاد ماهی کوچک‌تر باشد اعضای اولیه آن بایستی ریزتر باشد تا به راحتی نوزاد تواند آن را بخورد. بهترین غذاها به ترتیب برای نوزادها عبارتند از:

1. غذای زنده
2. غذاهای ترکیبی
3. غذای خانگی

غذای زنده

• فیتوپلانکتون
• روتیفر
• ناپیلوس یا نوزاد آرتمیا
• نوزاد دافنی

پس از اینکه نوزادها کمی بزرگتر شدن حدود دو هفته بعد میتوان از غذاهای زنده درشت‌تر برای تغذیه نوزاد ماهی استفاده کرد.

روتیفر

غذای ترکیبی

اگر غذای مصرفی از تولید کارخانه های قابل اعتماد خریداری می‌شود و تاریخ مصرف آن معتبر است روی جعبه اندازه و کاربرد آن را برای اندازه و سن مناسب بچه ماهی و گونه‌های آن می نویسند اگر در منزل و یا کارگاه تکثیر و پرورش اقدام به تولید غذاهای ترکیبی می شود، بهتر است.

غذای تولید شده ابتدا در حرارت حدود ۴۰ درجه سانتی‌گراد دور از آفتاب خشک شود، سپس بصورت خرد شده درآید و با الکل به اندازه های ریز متوسط و کمی ترش تقسیم‌بندی گردد و با استفاده از نمک پاش مناسب از اندازه قابل استفاده به بچه ماهیها داده شود. بدیهی است اگر تعداد نوزاد کم هستند، غذادهی را میتوان با دست هم انجام داد.

مقدار و دفعات و زمان غذا دادن به نوزاد ها

کم غذادادن به ماهیها به مراتب بهتر از پیش از غذا دادن است. غذای اضافی نه تنها باعث ناراحت شدن بچه ماهیها (و حتی ماهیهای بزرگتر) می شود که کیفیت آب آکواریوم را هم خراب می کند.

در حرارت آکواریوم که معمولاً حدود ۲۵ درجه سانتیگراد است روزانه نباید بیشتر از ۳ درصد وزن ماهیها به آنها غذا داد. البته برای نوزاد ها و بچه ماهیهای ریز، وزن کردن کار نسبتا سختی است. بهرحال آنقدر بایستی به ماهیها غذا داد که اگر باز هم مقداری غذا برای آنها ریخته شود آن را خواهند خورد. هرگز نباید غذای اضافی در کف آکواریوم جمع گردد.

هر چه ماهی کوچک‌تر باشد (بچه ماهی ها)، بایستی دفعات غذادهی به آنها در طول روز بیشتر باشد، تغذیه نوزاد ماهی بهتر است روزانه سه بار باشد. به ماهی های بزرگتر روزانه دو بار و به ماهی‌ های پرخور مثل برخی از نژادهای ماهی طلایی روزانه تنها یک بار غذا داده شود.

امکان استفاده از غذاهای خانگی

همانگونه که ما گوناگونی غذا را دوست داریم ماهی ها و جانوران دیگر هم این ویژگی را دوست دارند. وقتی یک قوطی غذای کارخانه ی خوب و خیلی گران هم خریداری می‌شود ماهی ها پس از چند روز با رغبت زیاد آن را نمی خورند. به هر حال اگر تنوع غذا دادن بیشتر باشد ماهیها نه تنها از خوردن غذا لذت بیشتری می‌برند که نیازهای غذایی آنها بیشتر تامین می شود و کمبودهای احتمالی غذایی آنها برطرف میگردد.

استفاده از غذاهای خانگی برای تغذیه ماهیها وقتی خوب است که آب آکواریوم خراب نشود و بیش از حد لازم به آنها داده نشود. از برنج پخته گوشت قرمز خام یا پخته بدون چربی و قطعه قطعه شده گوشت مرغ ماهی یا میگو خام یا پخته و نان گهگاه میتوان استفاده نمود. هرگز نباید از غذاهای مانده و غیر قابل مصرف انسانی به ماهیها به ویژه بچه ماهیها داد. به ماهیهای همه چیز خوار و به ویژه گیاه خوار میتوان گهگاه کاهو اسفناج کلم خام یا پخته داد.