تهیه ی آکواریوم را به صورت کاملا صحیح و اصولی یاد بگیرید

آکواریوم که برای نگهداری گیاهان و جانوران آبزی استفاده میشود، ظرفی شیشه ای است. آکواریوم طرفداران بسیاری دارد و برای ایجاد فضایی زیبا در خانه و محل کار پرکاربرد است. در این بخش به تهیه ی آکواریوم به صورت کامل پرداخته شده است.

 

لوازم مورد نیاز برای تهیه ی آکواریوم

 

از آنجا که برخی از عزیزان به ویژه نوجوانان و جوانان ممکن است تاکنون اقدام به تهیه ی آکواریوم نکرده باشند. در این بخش سعی بر این است تا اطلاعات اولیه لازم در این زمینه ارائه گردد تا علاقمندان بتوانند کار را با اطلاعاتی که از پیش بدست آورده اند آغاز نمایند.

بدیهی است در فروشگاه های ماهی های آکواریومی، انواع گوناگونی از آکواریوم ساخته شده داخلی و خارجی وجود دارد ولی برای تازه کارها، آکواریومی که خودشان می سازند چیز دیگری است.

اشخاصی که علاقمند به داشتن آکواریوم هستند می توانند با یک دستگاه آکواریوم آماده باتمام وسائل آن را از آکواریوم فروشی ها بخرند و یا اینکه خود اقدام به ساختن آن نمایند.

آکواریوم هایی را که افراد خودشان می سازند، دارای دو مزیت بر آکواریوم های آماده می باشند: یکی این که قیمت آنها ارزانتر می شود، دیگر این که چون ساختن خودشان است علاقه بیشتری نسبت به آن داشته و لذت بیشتری از آن می برند.

در مورد خریدن دستگاه آکواریوم آماده بحثی لازم نیست چون فروشنده همه لوازم و دستگاه های اصلی را روی آن سوار خواهد کرد.

برای تهیه ی آکواریوم علاوه بر علاقه؛ حوصله، ظرافت و حداقل بازدید دقیق از یک دستگاه آکواریوم کامل ساخته شده توسط افراد اهل فن، لوازم و دستگاه های زیر موردنیاز می باشند (گیاهان و ماهیها نیز که ساکنین اصلی آکواریوم خواهند بود، جزء لیست زیر آورده شده اند):

1. شیشه بریده شده با ابعاد موردنظر
2. چسب شیشه از یکی از انواع موجود در بازار
3. نبشی فلزی از جنس استینلس استیل یا آلومینیوم
4. سرپوش آکواریوم باتوجه به طول و عرض آن با لامپ و سیم کشی مخصوص آن
5. پکپ هوا با لوازم مربوط به آن شامل سنگ هوا، شیر یا والو کم و زیاد کردن هوا، سه راهی و شیلنگ
6. بخاری ترموستات دار
7. فیلتر از بهترین نوع ممکنه و موجود در بازار
8. گرماسنج
9. ماسه و سنگریزه از انواع دلخواه
10. کاردک مخصوص تمیز کردن شیشه از خزه
11. توردستی برای صید ماهی ها در مواقع لزوم
12. کاغذ سنجش پی-اچ با تغییرات 5.5 تا 9 و کیفیت مربوطه و یا پی-اچ سنج دیجیتال
13. دکوارسیوم داخل آکواریوم باتوجه به علاقه افراد
14. گیاهان آبزی باتوجه به انواع موجود در بازار
15. ماهی

 

شیشه ی مورد نیاز برای تهیه ی آکواریوم

برای سفارش دادن شیشه، ابتدا بایستی ابعاد موردنظر برای ساختن آکواریوم مشخص گردند. اگرچه میتوان تهیه ی آکواریوم را به شکل های گوناگون انجام داد. با وجود این بهترین انواع آکواریوم آنهایی هستند که بصورت مکعب مستطیل هستند.

علاوه براین که سطح تهویه آب آنها زیاد است ماهی ها نیز فضای بیشتری از سطح را در اختیار داشته و تمیز کردن آنها به مراتب آسانتر می باشد. شکل 2 تفاوت دو نوع آکواریوم مکعب مستطیل را که بلندی آنها با یکدیگر فرق می کند نشان میدهد.

برای ساختن آکواریوم های کوچک تا 30 لیتری، شیشه 4 میلیمتری کافیست ولی برای ساختن آکواریوم های بزرگتر بایستی شیشه 6 میلیمتری یا بیشتر تهیه گردد. شیشه ها بایستی با دقت زیاد بریده شوند و دقیقا گونیا باشند. پس از بردین لبه شیشه ها را با سنگ سمباده بایستی صاف کرد.

 

 

آکواریوم هایی که دارای سطح آب مشابه هستند ولی حجم آنها فرق می کند، بدون کمک تهویه مصنوعی و گیاهان، در هر دو فقط میتوان به اندازه هم ماهی ریخت. زیرا تبادلات گازی در هر دو علیرغم تفاوت حجم آنها، برابر می باشد.

بلندی آکواریوم بایستی بین 30 تا 40 سانتیمتر و عرض آن بهتر است. اندازه ی بلندی آن باشد. طول آکواریوم بستگی به محل قراردادن آن داشته و میتواند بین 40 تا 100 سانتیمتر و یا بیشتر باشد. این ابعاد استاندارد نبوده و می توانند باتوجه به نیاز و علاقه افراد متفاوت باشند.

چسب و چسبانیدن شیشه ها در تهیه ی آکواریوم

انواع چسب سیلیکان امروزه در بازار یافت می شود. چسب موردنیاز برای تهیه ی آکواریوم بایستی بی رنگ و شیشه ای باشد. برخی از لوله های چسب دارای نوعی پمپ برای تخلیه چسب هستند. ولی برای مصرف چسبهای معمولی میتوان از پمپهای فلزی مخصوص که بطور استاندارد ساخته شده اند استفاده نمود.

چسباندن شیشه ها احتیاج به حوصله و سلیقه دارد. در هر صورت اگر اولین آکواریوم خراب یا کج گردید، میتوان آن را باز کرده و با تیغ تمام چسبهای روی آن را به دقت کنده و دوباره اقدام به چسباندن آن نمود.

در تهیه ی آکواریوم برای چسباندن شیشه ها میتوان به دو طریق عمل کرد، یکی این که هر دو شیشه کوچک درست بین شیشه های طرفین و لب به لب قرار می گیرند. دیگر این که شیشه کوچک از یک طرف روی لبه داخل شیشه بزرگ و از طرف دیگر، شیشه بزرگ روی لبه داخلی شیشه کوچک قرار گیرد. شکل 3 هر دو حالت را در چسباندن شیشه ها نشان میدهد.

استحکام و دوام آکواریومی که با روش دوم ساخته شده بیشتر است. هنگام چسبانیدن شیشه ها اول دو شیشه ای را که باید به هم بچسبند، بایستی دقیقا گونیا کرده و ابتدا لایه نازکی از چسب در محل تماس لبه های موردنظر ریخت.

چسب حداقل 2 ساعت وقت لازم دارد که سفت شود. بنابراین احتیاجی به عجله زیاد نیست ولی بایستی گونیا کردن و چسباندن بیش از دو سه دقیقه طول نکشد. دو شیشه دیگر را نیز بایستی بطور مجزا و به همین روش چسباند.

پس از خشک شدن کامل، بایستی شیشه هایی را که دو تا دوتا بهم چسبیده اند به یکدیگر چسبانید. برای بهتر نگه داشتن شیشه ها هنگام چسبیدن میتوان از پشت آنها را با نوار چسب کاغذی به یکدیگر چسبانید تا حرکت وتکان خوردن آنها کمتر شود.

طبیعتا مقدار چسبی که بین لبه های دو شیشه قرار می گیرد، لایه بسیار نازکی در حد یک میلیمتر خواهد بود. بنابراین برای محکم شدن چسبندگی بین دو شیشه، بایستی مقداری چسب در گوشه های داخلی بین دو شیشه قرار گیرد و از پایین به بالا یا انگشت صاف گردد.

چسب بین دو شیشه در گوشه ها، پس از خشک شدن بایستی دارای برش عرضی مثلثی باشد. اگر کمی چسب روی شیشه مالیده شده است، پس از خشک و محکم شدن میتوان آن را با تیغ تراشید.

شیشه کف آکواریوم در هر دو حالت بایستی کاملا زیر شیشه های دیواره های طرفین قرار گیرد. بنابراین این شیشه بایستی دقیقا به اندازه طول و عرض خارجی آکواریوم بریده شود.

24 ساعت پس از چسباندن شیشه کف، میتوان آکواریوم را آب بندی کرد. اگر آکواریوم در نقطه ای چکه می کرد بایستی آن محل را علامت گذاشته و آب آکواریوم را تخلیه کرده و پس از خشک شدن کامل محل چکه را با چسب پوشانید. گاهی ممکن است چکه کردن بصورت تراوش بسیار جزئی باشد که در این حالت میتوان از مصرف چسب اضافی خودداری کرد زیرا این تراوش چندروز پس از آب بندی آکواریوم از بین خواهد رفت.

نبشی فلزی از جنس استینلس استیل، آلومینیوم یا سایر فلزاتی که زنگ نمی زنند

برای آکواریومهای کوچک و متوسط احتیاجی به نبشی فلزی برای لبه ها و گوشه های خارجی آکواریوم نیست ولی برای آکواریوم های بزرگتر، بایستی با نبشی، استحکام آکواریوم را بیشتر کرد میتوان نبشی فلزی را از جنس استینلس استیل و یا آلومینیوم از بازار خریداری نمود. پهنای هر طرف نبشی بایستی 15 تا 20 میلیمتر باشد.

نبشی ها را میتوان با چسب سیلیکان چسبانید. برای لبه های فوقانی آکواریوم میتوان از تسمه های فلزی هم جنس نبشی ها و یا نبشی استفاده نمود.

در آکواریوم های کوچکتر، برای زیباتر شدن آنها میتوان از نوار چسبهای مخصوص که به رنگ استینلس است استفاده نمود. برخی نوارهای کاغذی یا پلاستیکی با طرحهای مختلف وجود دارند اگر مورد پسند بیشتر افراد باشند می توانند مورداستفاده قرار گیرند.

سر پوش آکواریوم

در تهیه ی آکواریوم ، سرپوشی که معمولا از جنس استینلس استیل و یا ترکیات خاص پلاستکی است ممکن است تمام و یا قسمتی از بالای آکواریوم را بپوشاند. انواعی که فقط قسمتی از سطح آکواریوم را می پوشانند، بایستی طوری تهیه و جایگذاری شوند که قسمت جلوی بالای آکواریوم را بپوشاند.

برای مثال اگرطول و عرض آکواریوم 30 در 80 سانتیمتر است. اگر امکان تهیه و درست کردن سرپوش برای تمام سطح نیست، بایستی سرپوش به طول 80 و عرض 15 سانتیمتر به بالا تهیه و در قسمت جلویی آکواریوم جایگذاری شود.

قسمت دیگر سطح آکواریوم را میتوان با شیشه پوشانید.

اگر امکان تهیه سرپوش از جنس استینلس استیل نیست، میتوان سطح آکواریوم را با شیشه پوشانید. اگر سرپوش استینلس استیل ساخته و یا تهیه خواهد شد، بایستی لامپ فلورسنت در داخل آن قرار گیرد. در صورت بکار بردن سرپوش شیشه ای، میتوان لامپ فلورسنت را در جعبه ای که روی این درپوش قرار می گیرد، جایگذاری نمود.

هرگز نباید از سرپوش فلزی که خاصیت زنگ زدن دارد استفاده نمود، چون باعث از بین رفتن ماهیها خواهد شد. اشکال 4 و 5 انواع مختلف سرپوش آکواریوم را نشان میدهند.

پمپ هوا با لوازم مربوط به آن برای تهیه ی آکواریوم

پمپ هوا دو کار اساسی را در آکواریوم انجام میدهد، یکی تهویه آب از طریق جریان دادن حبابهای هوا به داخل آن و دیگری جریان دادن آب آکواریوم به داخل فیلتر به منظور تمیز کردن آن پمپ های کوچک معمولی هوا را از یک لوله تخلیه می کنند در صورتی که برخی از پمپهای بزرگتر دارای دو مجرای خروج هوا هستند.

ساختن پمپ هوا نسبتا آسان است و امروزه کمتر مملکتی را میتوان پیدا کرد که پمپهای موردنیاز خود را نسازد. اکثر پمپها از طریق لرزش، هوا را به داخل آکواریوم می فرستند ولی برخی پمپها نیز وجود دارند که در داخل آنها موتور مخصوص برای این کار وجود دارد که آب با خود آکواریوم سرد می شود.

 

 

هنگامی خریدن پمپ حتما بایستی اندازه آکواریوم و یا تعداد آکواریوم ها در نظر گرفته شوند. گاهی ممکن است با یک پمپ قوی بتوان دو آکواریوم را تهویه نمود و گاهی نیز ممکن است یک پمپ کوچک برای تهویه یک آکواریوم بزرگ کافی نباشد.

اکثرا در اثر قطع برق ممکن است آب از خلاف مسیر حرکت هوا وارد پمپ و در نتیجه باعث سوختن آن شود. بنابراین حتما بایستی پمپ هوا به دیوار بالاتر از سطح آب و در پشت آکواریوم وصل گردد.

میتوان پمپ را روی دیواره پشتی آکوآریوم جاگذاری نمود. بدیهی است در سالهای اخیر سیستم هوارسانی در آکواریوم ها تغییر بسیار یافته و پمپ ها به گونه ای طراحی شده اند که میتوان آنها را در داخل آکواریوم جاگذاری نمود.

سنگ هوا که عمل اصلی آن ریز کردن حبابهای هوا و در نتیجه تهویه بهتر آب است به اشکال مختلف پیدا می شود. هرچند وقت یکبار حتما بایستی روی سنگ هوا پاک شود. تا با از بین رفتن خزه هایی که معمولا روی آن رشد می کند عمل تهویه بهتر انجام گیرد.

برای تمیز کردن سنگ هوا میتوان آن را به مدت 10 دقیقه در محلول آب نمک غلیظ قرار داد و سپس با دمیدن در لوله کوچک متصل به آن جرم هایی را که در سوراخ های آن نفوذ کرده است بیرون آورد. این کار بایستی با دقت زیاد انجام شود. در غیر اینصورت ممکن است باعث شکستن سنگ هوا گردد.

اگر یک سنگ هوا در داخل آکواریوم قرار می گیرد بهتر است آن را در وسط آن جایگذاری نمود. اگر دو عدد سنگ هوا بکار میرود بهتر است آن را در فاصله 1.3 طول آکواریوم از طرفین و در خط وسط جایگذاری نمود تا تهویه به بهترین وجهی انجام گیرد.

انواع صدف، چرخ، قورباغه، غواص و غیره که در آکوآریوم بکار میروند، فقط جنبه تزینی داشته و در تهویه آب آکواریوم اثر چندانی ندارند.

انواع شیلنگ پلاستیکی و تعداد سه راهی موردنیاز بستگی به اندازه آکواریوم و تعداد سنگ هوا، لوازم تهویه ای تزئینی و فیلتر دارد. بنابراین پس از تصمیم گیری درباره ابعاد آکواریوم و لوازم داخل آن میتوان مقدار و تعداد آنها را مشخص نمود.

بخاری ترموستات دار برای ساختن آکواریوم

از آنجا که ماهیهای تزئینی اکثرا جزء ماهیهای مناطق گرم استوایی هستند، برای نگهداری آنها بایستی درجه حرارت آب در طول سال تقریبا یکنواخت و گرم باشد. اگرچه ماهی ممکن است برای زندگی معمولی و دوران تخمریزی خود احتیاج به درجه حرارت خاصی داشته باشد.

با وجود این به طور کلی میتوان گفت که آب آکواریوم ماهیهای تزئینی استوایی بایستی بین 23 تا 26 درجه سانتیگراد باشد. در بیشتر نقاط مملکت که درجه حرارت در بیشتر فصول سال ممکن است از این میزان کمتر باشد، حتما بایستی آکوآریوم ها به بخاری ترموستت دار مجهز باشند.

در مناطق جنوبی کشور برای تهیه ی آکواریوم ، ممکن است یا نیازی به بخاری نداشته باشد و یا این که زمان لازم برای بکار بردن آن بسیار کوتاه باشد.

بخاری ها بطورکلی از یک لوله شیشه ای معمولا نشکن واز جنس پیرکس درست شده اند که در داخل آنها یک لوله از جنس چینی قرار دارد که روی آن سیم پیچ بخاری پیچیده شده است. در قسمت بالای لوله شیشه ای و کمی دورتر از سیم پیچ بخاری، دستگاه ترموستات قرار دارد که میتوان با تنظیم آن درجه حرارت آب آکواریوم را کم و زیاد نموده و ثابت نگه داشت.

در برخی از بخاری ها ترموستات ممکن است بجای قرار گرفتن بر روی بخاری و یکپارچه شدن با آن بطور مجزا از آن ساخته شود. بیشتر بخاری های موجود در بازار از نوع اول می باشند. شکل 8 ساختمان داخلی بخاری های معمولی را نشان میدهد.

ساختمان داخلی بخاری آکواریوم

از نظر اندازه و قدرت گرم کردن، بخاری ها گوناگون بوده و برای اندازه های مختلف آکواریوم بایستی بخاری متناسب با آنها خریداری گردد. جدول شماره 1 قدرت بخاری موردنیاز برای حجم آب آکواریوم و تعداد ماهیهای قابل نگهداری در آن و نیز تعداد و قدرت لامپهای موردنیاز را در مناطقی از کشور که دارای آب و هوای سرد می باشند نشان میدهد.

ارقام داده شده برای شرایط میانگین اطاق ها می باشند. اگر محل قرار گرفتن آکواریوم در جای سرد و بادگیر اطاق باشد، بخاری قوی تر و اگر در جای تاریک اطاق باشد، لامپ قوی تر موردنیاز خواهد بود.

جدول 1- قدرت بخاری، قدرت لامپها و تعداد ماهی های استوایی قابل نگهداری در حجمهای مختلف آکواریوم

 

 

تعداد ماهیهای استوایی قابل نگهداری	قدرت لامپها (وات در تعداد)	قدرت بخاری (وات)	حجم آکواریوم (لیتر)
18	1.25	75 تا 100	40
24	2.25	125 تا 150	60
36	3.25	2.125	80
50	4.25	2.150	100

 

فیلتر در آکواریوم

آب آکواریوم مثل هر آب دیگری که در آن موجودات زنده گیاهی و جانوری وجود دارد، کم کم تیره و کدر شده و حالت شفافیت خود را از دست میدهد.

از آنجا که تعویض دائمی آب کاری مشکل بوده و باعث ناراحت شدن ماهیهای و گیاهان داخل آکواریوم می شود، بایستی با بکار بردن فیلتر، مرتبا مواد زائد و معلق داخل آب گرفته شود تا آب آکواریوم همیشه صاف و شفاف باقی مانده و محیط آن برای زندگی ماهیهای مناسب گشته و همچنین لذت دیدن ماهیها همیشگی گردد.

در غیراینصورت علاوه بر این که محیط ماهیهای نامساعد خواهد شد، تنها در مواقعی میتوان آن را دیده که پوزه خود را بر روی شیشه آکواریوم میزنند.

به طور کلی 3 نوع فیلتر برای تمیز کردن آب آکواریوم وجود دارد

1. فیلترهایی که زیر ماسه کف آکواریوم قرار می گیرند.
2. فیلترهایی که در داخل آکواریوم قرار می گیرند.
3. فیلترهایی که خارج از آکـواریوم قرار می گیرند.

فیلتر نوع اول که زیر ماسه کف آکـواریوم جاگذاری می شود، به اشکال گوناگون ساخته می شود و بیشتر برای مصرف توسط اشخاص تازه کار مناسب می باشد. این فیلترها فقط می توانند ذرات متعلق در آب را گرفته و در خود خود نگه دارند. بنابراین هرچند وقت یکبار از طریق پمپ کردن آب از خلاف مسیر جذب ذرات شناور، میتوان فیلتر را تمیز نمود.

این فیلترها به شکل مستطیل و یا مثلثی ساخته می شوند و میتوان آنها را در هر نوع و اندازه از آکواریـوم ها جایگزین نمود. بدیهی است برای آکواریـوم های بزرگتر، بایستی حداقل 2 فیلتر از این نوع بکار رود.

برای راه انداختن آنها کافیست که پس از جایگذاری و ریختن ماسه بر روی آنها فیلترها به پمپ هوا وصل گردند. جریان هوا و ایجاد خلاء باعث عبور دائمی آب از داخل فیلتر و در نتیجه از دست دادن ذرات شناور در آن خواهد شد.

نوع فیلتر داخلی که به اشکال مختلف ساخته می شود، معمولا از یک جعبه پلاستیکی شفاف درست شده است که در داخل آن زغال حیوانی (زغال اکتیو) ریخته می شود و روی آن لایه ای از پشم شیشه و یا الیاف داکرون قرار می گیرد.

این فیلترها معمولا در گوشه ای از آکواریوم جاگذاری می گردند. پس از وصل دشن فیلتر به پمپ هوا در اثر جریان هوا و ایجاد خلاء، آب بطور دائم از بالا وارد فیلتر شده و ابتدا ذرات درشت معلق در آن توسط پشم شیشه یا الیاف داکرونی گرفته می شود.

ذرات ریز ریز و قسمتی از مواد شیمیایی موجود در آن مانند آمونیوم به وسیله باکتری های رشدیافته در زغال حیوانی گرفته و یا تبدیل خواهد شد. زغال حیوانی دارای ساختمانی تاحدودی مشابه سنگ پاست که در آن حفرات و خلل و فرج زیادی وجود دارد و باعث زیاد شدن سطح تبادلات آن میگردد.

در داخل سوراخ ها و حفرات آن، انواع باکتری ها بخصوص باکتری هایی که باعث تبدیل و تغییر مواد ازته مضر به مواد بی ضرر و نافع می گردد، قرار دارند. بدون شک زغال حیوانی که تازه در فیلتر ریخته شده است بیشتر اثر آمونیاکی در گرفتن مواد ریز معلق در آب داشته ولی پس از رشد و نمو باکتری ها، اثرات زیستی و شیمیایی نیز خواهد داشت.

بدیهی است پس از مدتی در اثر پر شدن حفرات ریزدانه های زغال، کم کم قدرت فیلتر کردن آن از بین خواهد رفت. بنابراین هرچند وقت یکبار بایستی زغال را تعویض نمود. زمان لازم برای تعویض زغال، بستگی کامل به حجم آب، نحوه تغذیه ماهیها و نیز ضخامت پشم شیشه و میزان تمیزی آن دارد.

هرچه روش تغذیه صحیحتر بوده و کمتر مواد غذایی اضافی وارد آب شور، عمر مفید زغال حیوانی بیشتر خواهد بود. بلافاصله پس از این که پشم شیشه روی زغال حیوانی کثیف شد؛ بایستی آن را عوض کرد.

در آکواریوم هایی که تغذیه روش صحیحح انجام می شود و هر 30 تا 45 روز یکبار پشم شیشه فیلتر آن عوض می شود میتوان هر 4 تا 6 ماه یکبار زغال را عوض نمود. اگر به دلیلی زغال حیوانی آماده در بازار پیدا نمی شود، میتوان استخوان را خورد کرده و تاحد امکان سوزاند بطوری که پس از سوخته شدن خورد کردن آن آسان باشد.

پس از آن بایستی زغالهای حاصله را به خوبی شسته و خشک نمود. البته این زغال به هیچ وجه با زغال حیوانی که به وسیله کارخانه سازنده تولید می شود از نظر ارزش برابر نیست ولی در هر صورت تاحدودی قابل بهره برداری خواهد بود.

امکان بازسازی و احیاء کردن زغال اکتیو کار کرده هم وجود دارد. برای این منظور میتوان زغال غیرفعال شده داخل آکـواریوم را به خوبی شستشو نموده و سپس آن را به مدت 75 دقیقه رد حرارت 140 درجه سانتیگراد و یا درجه 1 آون نگه داشت.

حرارت باعث از بین رفتن باکتری ها و مواد رسوب یافته در داخل خلل و فرج زغال می شود. پس از آن بایستی زغال را به خوبی شست و مورد استفاده قرار داد. شکل 9 یکی از انواع فیلترهای داخلی آکوآریوم را نشان میدهد.

فیلترهای خارجی از نظر ساختمانی شباهت به فیلترهای داخلی دارند با این تفاوت که در خارج آکوآریوم، و معمولا بطور آویزان بر روی دیواره شیشه ای پشت یا کناری آن نصب می گردند. مواد داخلی و نیز روش فیلتر کردن آنها کاملا مشابه فیلترهای داخلی می باشد. شکل 10 یکی از انواع فیلترهای خارجی را نشان میدهد.

 

 

 

نقش گرماسنج در تهیه ی آکواریوم

گرماسنج یا ترمومتر وسیله ای است که برای اندازه گیری درجه حرارت آب بکار میرود. امروزه انواع مختلف گرماسنج مخصوص آکواریـوم ها را میتوان از فروشگاههای ماهی های زینتی خریداری نمود.

هرچه درجات گرماسنج دقیقتر و خواناتر باشد، ارزش آن بیشتر خواهد بود. برخی از انواع گرماسنجها بطور شناور در آب آکوآریوم قرار میگیرند و برخی دیگر بر روی دیواره جلویی آن جاگذاری می گردند. هنگام خریدن گرماسنج بایستی دقت شود که برحسب درجات سانتیگراد درجه بندی شده باشند (شکل 11).

 

 

 

ماسه و سنگریزه برای تهیه ی آکواریوم

درباره میزان ماسه و سنگریزه ای که بایستی در آکواریـوم ریخته شود و نحوه ریختن آنها در داخل آکوآریوم در قسمت مربوط به آن بحث خواهد شد. به هر حال اگر قرار است ماسه و سنگریزه در داخل آکوآریوم ریخته شود بایستی عمق ماسه که در کف قرار می گیرد حدود 2 سانتیمتر و عمق سنگریزه در مجموع 2 تا 3 سانتیمتر باشد.

رنگ سنگریزه و انتخاب آن بستگی به سلیقه صاحب آکوآریوم دارد.

 

کاردک مخصوص تمیز کردن شیشه آکواریوم

در بیشتر آکواریـوم ها ممکن است رشدونمو خزه ها روی دیوارهها بیش از حد بوده و باعث مات شدن شیشه آنها گردد. اگر از حلزون یا ماهیهای مخصوص خزه­خوار برای این کار استفاده نمی شود، میتوان به سهولت خزههای روی شیشه را با کاردکهای مخصوص تمیز نمود.

نوعی خزه پاک کن وجود دارد که از دو آهن ربا درست شده که یکی داخل آکوآریوم و دیگری خارج از آن طوری جای می گیرد که جدار شیشه ای آکوآریوم بین آنها قرار گیرد. روی یکی از سطحهای آهنربای داخلی که روی شیشه قرار می گیرد، یک لایه اسکاچ یا جنس مشابه چسبیده است که با حرکت آهن ربا بر روی شیشه باعث تراشیدن خزه ها و تمیز کردن شیشه می گردد.

بدیهی است اگر شرایط داخلی و خارجی آکوآریوم بخصوص تابش نورخورشید در حد مناسب باشد، هرگز آکوآریوم خزه نخواهد زد. اخیرا داروهایی برای از بین بردن جلبکهای تولید شده در داخل آکوآریوم و نیز جلوگیری از تولید آنها به بازار آمده است که برخی از آنها به ویژه نوع Algaway اثرات قابل توجهی در این مورد دارند. شکل 13 دو نوع کاردک را که برای تراشیدن و از بین بردن خزه ها بکار میروند نشان میدهد.

 

تور دستی در تهیه ی آکواریوم

برای صید ماهیها بخصوص هنگام تمیز کردن آکوآریوم یا بیرون آوردن ماهی بیمار، بایستی از تورهای دستی مخصوص که انواع مختلف آن در آکواریـوم فروشی ها وجود دارد استفاده گردد. جنس توری بایستی تاحد امکان نرم و لطیف باشد تا صدمه ای به بدن ماهیها نزند.

بهتر است حداقل برای هر آکوآریوم 2 عدد تور دستی خریداری شود، زیرا اکثرا صید ماهی ها با یک تور مشکل و خسته کننده است. برای صید غذاهای زنده، انواع تور دستی های مخصوص موردنیاز است.

 

 

پی اچ سنج در تهیه ی آکواریوم چه نقشی دارد

برای سنجش درجه اسیدی یا قلیایی آب میتوان یک جعبه کاغذ پی- اچ سنج که تغییرات بین 5.5 تا 9 را اندازه گیری می کند، خریداری نمود. نحوه کاربرد آن در قسمت مربوط به اختصاصات فیزیکی و شیمیایی آب بحث گردیده است.

کاغذ پی-اچ سنج را میتوان از فروشگاههای لوازم آزمایشگاهی خریداری نمود. قیمت آن ارزان است. علاوه بر کاغذ پی-اچ سنج که نسبتا ارزان و قابل نگهداری طولانی مدت است، امروزه میتوان از کیتهای ویژه سنجش پی-اچ و یا پی-اچ سنجهای دیجیتال استفاده نمود. زمان نگهداری کیت ها و پی-اچ سنج های دیجیتالی کوتاهتر از کاغذ پی-اچ سنج و قیمت آنها بالاتر می باشد.

 

لوازم تزئینی داخل آکـواریوم

خرید لوازم تزئینی داخل آکواریـوم بستگی به سلیقه افراد دارد. اگرچه خریداری آنها چندان لازم نیست، ولی اگر کسی علاقه به داشتن برخی از آنها در آکوآریوم خود دارد، میتواند نوع موردنظر خود را خریداری نماید.

هرگز نباید از لوازم تزئینی که لبه تیز و برنده دارند (مانند مرجان)، برای آکواریوم ماهیهای آبهای شیرین استفاده نمود، چون باعث زخمی شدن و سرانجام آلودگی ماهیها به قارچ خواهد شد.

گیاهان آبزی

خرید گیاهان آبزی یا جمع آوری آنها بایستی باتوجه به انواع موجود در بازار و یا گیاهان قابل استفاده در آکوآریوم که میتوان آنها را از داخل آبگیرها جمع آوری نمود انجام گیرد. در فصل 4 انواع عمده گیاهان آکـواریومی ارائه گردیده است.

ماهی های زینتی

آخرین چیزی که در تهیه ی آکواریوم ، برای داخل آکواریـوم بایستی خریداری شود ماهیها می باشند. پس از آماده کردن آکوآریوم و کاشتن گیاهان، حداقل بایستی یک هفته آکواریوم بدون ماهی کار کند تا همه شرایط برای انتقال ماهی ها آماده شوند.

پس از آن با مطالعه کافی در مورد انواع ماهی ها و گزینش گونه های موردنظر، میتوان اقدام به خریداری و قراردادن آنها در داخل آکوآریوم نمود.