پیشگیری از بیماری ماهیان آب شیرین راهی آسان و کم هزینه تر از درمان آن می باشد. حتما شما جمله معروف پیشگری بهتر از درمان است را شنیده اید. در ادامه به بررسی بیشتر می پردازیم.
شستشوی آکواریوم آب شیرین جهت پیشگیری از بیماری ماهیان
در ابتدا برای جلوگیری از تشکیل خزه بر روی دیواره های آکواریوم باید دیواره ها را با کاغذ سبز تیره و یا کاغذ آلمینیومی ضد خزه پوشاند. در غیر این صورت، باید از فروشگاه های آکواریومی، وسیله ای به نام شیشه پاک کن تهیه کرد. این وسیله دارای دسته بلندی است که در انتهای آن تیغی جاسازی می شود که با کشیدن تیغ بر روی دیواره های داخلی آکواریوم، خزه های تشکیل یافته، تراشیده شده و تمیز می گردد.
البته شستشو و ضدعفونی کردن در کارگاه های تکثیر و پرورش نیز انجام می گیرد، با این تفاوت که در آنجا، پس از هر بار عرضه ماهیان یک مخزن پرورش به بازار، قبل از آغاز دوره بعدی پرورش و وارد کردن ماهیان جدید به آن، مخزن را شسته و ضد عفونی می کنند تا اگر عامل بیماری وجود دارد از بین رفته و به ماهیان کوچک و جدید آسیبی وارد نسازد.
اگر وضعیتی بحرانی و حاد پیش آمده که همه ماهیان آکواریوم را تلف کرده است باید مخزن را ضد عفونی کرد. برای این کار گیاهان آبزی داخل آکواریوم و تمامی وسایل آکواریوم و تزئینات آن را نیز باید ضد عفونی کرد.
روش های ضد عفونی آکواریوم ماهیان آب شیرین
- ضدعفونی با پرمنگنات : آکواریوم را از آب پر کرده و سایر وسایل را نیز در آن قرار می دهیم. آنگاه پودر پرمنگنات پتاسیم را به آب اضافه می کنیم. آنچنان که آب به رنگ بنفش تیره در آید. این محلول را 3 روز به همین ترتیب باقی گذاشته و پس از آن آب آکواریوم را تخلیه کرده و آکواریوم و سایر وسایل را قدری با آب تمیز شستشو می دهیم تا هیچ رنگ بنفش دیگری در آب دیده نشود.
- ضد عفونی با آب اکسیژن 30% : در این روش، وسایل و سایر تزئینات را داخل آکواریوم گذاشته و آکواریوم را از آب پر می کنیم. سپس برای هر لیتر آب، 50 میلی لیتر آب اکسیژنه 30% به آن می افزائیم. پس از 3 روز آکواریوم را تخلیه کرده و با آب شستشو می دهیم.
- ضد عفونی با نمک طعام : ابتدا مقدار 350 گرم نمک را در یک لیتر آب حل کرده، سپس وسایل کوچک و زینتی را در ظرف محتوی محلول نمک برای مدت 24 ساعت قرار می دهیم.برای ضد عفونی کردن آکواریوم، تمام دیواره های آن را شسته و مجددا نمک اندوه می نمائیم. پس از یک روز دیگر آکواریوم و وسایل را شسته و مورد استفاده قرار می دهیم.
- ضدعفونی با فرمالین : برای ضدعفونی، 30 میلی لیتر از محلول فرمالین 35 – 40 درصد را در 10 لیتر آب در سطلی ریخته و وسایل و تزئینات مصنوعی را برای مدت 2 ساعت در داخل آن قرار می دهیم.
پیشگیری از بیماری ماهیان آب شیرین
پیشگیری بیماری ماهیان بهتر و ارزان تر از درمان آن می باشد. مدتی پیش در سایت FAO ( سازمان جهانی غذا و دارو ) ، مطالبی برای پیشگیری درج شده بود که با ترجمه و اندکی بومی سازی و اضافات در ادامه خواهد آمد، از چند نکته بسیار ساده برای جلوگیری از بیماری های خطرناکی که گاه روز ها را به اجرای روش های درمان و صرف زمان بسیار زیاد برای تیمار ماهیانتان مشغول می کند :
- آب آکواریوم تمیز و شفاف و عاری از گاز کلر باشد.
- سایر شاخص های شیمیایی آب از جمله PH و سختی در کنترل دایمی باشند. ( همیشه از یک نوع آب تمیز استفاده کنید )
- دمای آب دارای نوسانات شدید و ناگهانی نباشد.
- همیشه تهویه در حد عالی باشد
- تعداد ماهی ها متناسب با حجم مخزن باشد
- ماهی ها از نظر جثه با هم، همخوانی داشته باشند.
- ماهی های گوشتخوار و مهاجم، همراه ماهی های صلح جو در یک مخزن قرار داده نشوند.
- ماهیان خریداری شده، نخست قرنطینه شده و پس از حصول اطمینان از سالم بودنشان به آکواریوم منتقل گردند.
- گیاهان خریداری شده را ضد عفونی کرده و سپس به خوبی شست و شو دهید.
- سیفون کردن پس مانده های غذایی و فضولات بسیار پر اهمیت است.
- از کارکرد صحیح فیلتر ها اطمینان حاصل کنید.
- تعویض آب آکواریوم یک بار در ماه برای سلامت ماهیان مفید است.
- رژیم غذایی متنوعی را برای ماهیان خود اجرا کنید.
- گنجاندن غذا های زنده در رژیم تغذیه ای برای چند روز در هفته بسیار سود مند است.
- میزان تغذیه بیش از حد نباشد.
- یک روز روزه در هفته، برای سلامت ماهیان شما بسیار مفید است.
- قطر و اندازه ذرات غذایی متناسب با اندازه دهان ماهیان مصرف کننده باشد.
- میزان تابش نور در حد کافی باشد.
- از دست زدن به ماهی ها جدا خودداری کنید.
- به محض مشاهده کسالتی در یک ماهی، فورا آن را با یک تور از آکواریوم خارج کرده و در ظرف یا مخزن قرنطینه قرار دهید.
- از وارد آوردن شوک، در هر صورتی اکیدا ممانعت به عمل آورید.
- شوک ها می توانند حرارتی ( با تغییرات شدید و ناگهانی درجه حرارت آب )، نوری ( فلاش دوربین و یا روشن کردن لامپ در تاریکی مطلق )، صوتی ( ضربه زدن به آکواریوم ) و یا حتی صید ماهی به صورتی خشن باشند.