انتخاب سیستم روشنایی مناسب برای آکواریوم آب شور

در ابتدا پیشنهاد ما در خصوص سیستم روشنایی و ابعاد یک آکواریوم مرجانی مناسب، عرض زیاد، ارتفاع متوسط و طول دلخواه است. عرض زیاد در حدود 45 الی 80 سانتی متر (باتوجه به طول آکواریوم) دست شما را در نحوه ی چیدمان سنگ ها و عمق دادن به طرح موردنظر باز خواهد گذاشت.

همانطور که قبلا اشاره شد در بین آبزیان آب شور مرجان ها نسبت به نور بسیار حساس هستند و نیاز به نور مناسب دارند و در واقع ادامه ی حیات آنها بستگی بسیار زیادی به نور دارد.

در صورتی که افراد بخواهند فقط از ماهی در آکواریوم خود نگهداری نمایند (آکواریوم های فیش اونلی) نیاز چندانی به نور قوی و سیستم های پیشرفته نخواهند داشت.

در چنین آکواریوم هایی وجود یک وات نور به ازای 4 لیتر آب می تواند کفایت کند. البته ناگفته نماند که همین نور کم نیز باید از طریق لامپ های مخصوص آکواریوم تامین شود تا آکواریوم با مشکل جلبک های مزاحم مواجه نشود.

این نکته را نیز در نظر داشته باشید که جلبک های کورالاین جهت رشد و تکثیر و همچنین ماهی ها به نور مناسب نیاز دارند. بنابراین برای تامین نور آکواریوم های فیش اونلی نیز استفاده از لامپ های مخصوص آکواریومن الزامی است، فقط تنها تفاوت آن به میزان نور کمتر در آکواریوم های فیش اولنی است.

نکات مهم برای انتخاب نور و سیستم روشنایی آکواریوم

قبل از پیشنهاد سیستم روشنایی مناسب چند نکته مهم در خصوص نور و نحوه ی کنترل آن در آکواریوم را متذکر می شویم.

1. از روشن و خاموش شدن هم زمان لامپ های آکواریوم بپرهیزید زیرا موجب استرس آبزیان می شود. برای این منظور می بایست برای سیستم روشنایی آکواریوم خود حداقل 2 لامپ انتخاب کنید و با نصب تایمر میزان روشن بودن آنها را تنظیم کنید.
2. میزان نور موردنیاز آکواریوم های مرجانی در حدود 1 الی 2 وات به ازای هر 2 لیتر آب خواهد بود که البته به نوع مرجان هایی که تمایل به نگهداری از آنها دارید نیز بستگی دارد.در صورتی که در آکواریومن انواع مختلف مرجان ها نگهداری شوند (همانطور که در ایران و بیشتر کشورها چنین روشی مرسوم است) فرمول یک وات نور به ازای هر لیتر آب موردنیاز خواهد بود. حجم مفید آکواریوم را نیز از حاصل ضرب ابعاد مفید داخل آکواریوم بدست می آوریم (حجم سامپ محاسبه نمی شود) و درصدی را برای دکوراسیون و شن کف آکواریوم کسر می کنیم.
3. با نصب دو تایمر لامپ های اکتینیک را به مدت 10 ساعت و لامپ های سفید را به مدت 8 ساعت روشن نگه میداریم. لامپ های اکتینیک یک ساعت قبل از لامپ های اصلی روشن شده و یک ساعت پس از خاموش شدن آنها خاموش می شوند.

سایر نکات در خصوص نحوه ی انتخاب سیستم روشنایی مناسب

1. از لامپ های 20000 کلوین به عنوان تنها لامپ اصلی آکواریوم و یا در کنار لامپ های اکتینیک استفاده نکنید زیرا این لامپ ها از لومن، CRI ,PAR بسیار پایینی برخوردارند و نمی توانند پاسخگوی نیازهای مرجان ها باشند.
2. بهترین ترکیب نوری، استفاده از لامپ های متال هالید (14000 کلوین) در کنار لامپ های فلوئورسنت اکتینیک می باشد (تا لحظه ی نگارش این کتاب لامپ های LED مخصوص آکواریوم در بازار از قیمت بسیار بالایی برخوردارند و خرید آنها توجیه اقتصادی نداشته و نور تولیدی آنها نیز تفاوت چندان زیادی با سیستم پیشنهادی ما ندارد).
3. برای آکواریوم های دارای عمق کمتر از 50 سانتی متر و حجم 200 لیتر بهتر است از لامپ های فلوئورسنت و ترجیحا HOT5 استفاده نمایید.
4. برای آکواریوم های دارای عمق بیش از 50 سانتی متر و حجم بیش از 200 لیتر بهتر است سیستم روشنایی آن را به صورت ترکیبی از یک لامپ متال 150 وات 14000 کلوین و یک یا دو لامپ فلوئورسنت اکتینیک و ترجیحا HOT5 استفاده نمایید.
5. برای آکواریوم های دارای عمق بیش از 70 سانتی متر و عرض بیش از 50 سانتی متر بهتر است به جای لامپ متال 150 وات از لامپ متال 250 وات استفاده نمایید. در نظر داشته باشید که یک عدد لامپ متال 250 وات مناسب تر و موثرتر از 2 عدد لامپ متال 150 وات می باشد.
6. همانطور که قبلا اشاره شد لامپ های 14000 کلوین بهترین نوع لامپ جهت استفاده به عنوان لامپ اصلی آکواریوم محسوب می شوند. در صورت عدم دسترسی به این لامپ ها استفاده از لامپ های 10000 الی 12000 کلوین اولویت بعدی محسوب می شوند. در صورت استفاده از این لامپ ها به عنوان لامپ اصلی آکواریوم ممکن است رنگ نور آکواریوم کمی به زردی گرایش داشته باشد که برای جلوگیری از بروز چنین اتفاقی می توانید از تعداد لامپ های اکتینیک بیشتری استفاده نمایید.   همیشه سعی کنید که لامپ اصلی آکواریوم خود را از کلوین پایین تر انتخاب نمایید و با استفاده از لامپ های اکتینیک بیشتر نور مورد دلخواه خود را بدست آورید. در این صورت آکواریوم شما از میزان پار مناسبی برخوردار خواهد بود، زیرا لامپ های دارای کلوین پایین تر در ترکیب نور خود از نور قرمز بیشتری برخوردارند و کمبود نور آبی آنها نیز با استفاده از لامپ های اکتینیک بیشتر جبران می شود.
7. در صورتی که به هر دلیل امکان استفاده از لامپ های 140000 کلوین و یا کمتر به عنوان لامپ اصلی آکواریوم میسر نبود، می توانید حداکثر از لامپ های 16000 کلوین استفاده نمایید اما در این صورت بهتر است بخشی از لامپ های فلوئورسنت خود را از رنگ صورتی انتخاب نمایید تا کمبود نور قرمز (420 نانومتر) در لامپ اصلی جبران شود.

جهت کاربردی و ملموس تر بودن نکات بالا به ذکر چند مثال واقعی می پردازیم و سیستم نوری مناسب هر یک از مثال های موردنظر را پیشنهاد می دهیم (آکواریوم های اشاره شده در مثال جهت نگهداری انواع ریف ها در نظر گرفته شده است):

مثال 1

آکواریوم آب شور ی با ابعاد: 100 سانتی متر (طول)، 40 سانتی متر (عرض) و 50 سانتی متر (ارتفاع)

حجم خالص چنین سیستمی با کسر دکوراسیون و شن کف در حدود 160 الی 170 لیتر خواهد بود. استفاده از 3 لامپ فلوئورسنت HOT5 (یک لامپ اکتینیک +دو لامپ 14000 یا 15000 کلوین) به طول 85 سانتی متر و مصرف برق 39 وات به ازای هر لامپ به عنوان پیشنهاد اول مطرح می باشد.

استفاده از 4 لامپ فلوئورسنت HOT5 (دو لامپ اکتینیک +دو لامپ 12000 کلوین و یا یک لامپ اکتینیک + سه لامپ 15000 کلوین) با مشخصات قبلی به عنوان پیشنهاد دوم مناسب ترین سیستم نوری برای چنین آکواریومی خواهد بود.

نحوه ی راه اندازی آکواریوم آب شور ; با ذکر مراحل و جزئیات

همه چیز در مورد سیستم فیلتراسیون آکواریوم آب شور

نقش نیترات گیر و فسفات گیر ها در آکواریوم آب شور

مثال 2

آکواریوم آب شور ی با ابعاد: 120 سانتی متر (طول)، 50 سانتی متر (عرض) و 70 سانتی متر (ارتفاع)

حجم خالص چنین سیستمی با کسر دکوراسیون و شن کف در حدود 340 الی 360 لیتر خواهد بود. استفاده از 2 لامپ متال هالید 14000 کلوین و1 50 وات در کنار دو لامپ اکتینیک HOT5 به طول 85 سانتی متر و مصرف برق 39 وات به ازای هر لامپ

به عنوان پیشنهاد اول مطرح می شود.در صورت استفاده از لامپ متال 16000 کلوین بهتر است یکی از لامپ های فلوئورسنت را از نوع صورتی (420 نانومتر) انتخاب نمایید.

پیشنهاد دوم برای این سیستم استفاده از یک لامپ متال هالید 250 وات و 14000 کلوین در کنار دو لامپ اکتینیک HOT5 به طول 85 سانتی متر و مصرف برق 39 وات به ازای هر لامپ می باشد.

چند نکته ی مهم در مورد سیستم نور و روشنایی آکواریوم مرجان ها

1. مرجان ها را آرام آرام در شرایط نوری مناسب قرار دهید. به عنوان مثال مرجان های آکروپورا به نور بسیار شدید نیاز دارند که به همین دلیل محل مناسب برای قرار دادن آنها در آکواریوم، سطوح فوقانی نزدیک به منبع نور می باشد اما بهتر است در ابتدا آنها را در سطوح میانی آکواریوم قرار دهید و پس از گذشت یک الی دو هفته به سطوح فوقانی تغییر محل قرار دهید.
2. به هنگام انتقال ماهی ها و مرجان های تازه خریداری شده به آکواریوم حتما باید سیستم روشنایی اصلی آکواریوم حداقل 8 ساعت خاموش باشد.
3. لامپ های آکواریوم (به ویژه لامپ های اصلی) را هیچ وقت بصورت همزمان تعویض نکنید زیرا موجب وارد شدن شوک به مرجان ها شده و می تواند برای آنها مهلک باشد. بهترین حالت، تعویض آنها بصورت مجزا و در فواصل زمانی 15 الی 30 روزه است.