همه چیز در مورد ماهی گولاریس آبی ( Fundulopanchax sjoestedti )

یکی از زیباترین ماهیهای آکوآریومی آب شیرین، ماهی گولاریس آبی ( Blue gularis ) است که بومی قسمتهای استوایی آفریقای غربی می باشد. اسم علمی آن Fundulopanchax sjoestedti است ولی در گذشته اکثرا آن را Aphyosemion gularis و یا Aphyosemion sjoestedti می نامیدند.

مثل بیشتر ماهیهای این جنس، نرها از مادهها بسیار زیباترند و باله های آنها بزرگتر می باشند. هیچ یک از نر و مادهها پس از تخمریزی ، از تخم ها و یا نوزادها مراقبت نمی نمایند. گونه ای همنوع خوار است ولی مزاحم ماهیهای دیگر نمی شود.

نرها تا 14 سانتیمتر میرسند و به ویژه در فصل تخمریزی خیلی جنگجو هستند. بنابراین هر ماهی گولاریس آبی نر را بایستی بطور جداگانه در یک آکواریوم آماده شده برای تخمریزی نگهداری نمود. تخمریزی را میتوان در آکوآریوم 40 تا 50 لیتری که در آن مقداری گیاه به ویژه گیاه آکواریومی کریپتوکورین ( Cryptocoryne ) کاشته شده است، انجام داد.

غذای ماهی گولاریس آبی 

ماهی گولاریس آبی را تنها میتوان با غذای زنده به خوبی نگهداری نمود. یکی از بهترین غذاها برای آنها کرم توبیفکس و بچه ماهی گوپی و سایر ماهیان زنده زای کم ارزش است.

از آنجا که ماهی گولاریس آبی بیشتر در بستر آکوآریوم می مانند، غذای زنده بایستی در این قسمت از آکوآریوم قرار گیرد. گرمای مناسب آن 17 تا 24 درجه سانتیگراد است. هنگام تکثیر نیاز چندانی به بخاری و فیلتر ندارند. هرچند ماه یک بار، قادر به اسپرم دهی است و میتوان 2 تا 3 ماده را با آن نگه داشت. از آب تمییز مانده برای نگهداری و تولیدمثل آنها بایستی استفاده نمود.

با ریختن مقداری نخ نایلون ضدعفونی شده در آب جوش برای تخم ریزی در آکوآریوم ماهی نر، میتوان آن را برای تخمریزی آماده ساخت. ماهی گولاریس آبی تنها در بستر آکوآریوم تخمریزی می کند. مادهها را میتوان تا 15 عدد در یک آکوآریوم 40 لیتری نگه داشت، بدون اینکه مزاحم همدیگر شوند.

به آنها هم بایستی مقدار زیادی غذای زنده مانند انواع کرمها، ماهیهای ریز، دافنی، آرتمیا و انواع پشه داد. هرچه تخمدان آنها بیشتر رشدونمو کند، شکم آنها چاقتر می شود. وقتی تخمدانهای آنها در حال رشد است، هرگز نباید آن را جداگانه نگهداری کرد، چون ممکن است تخم های آنها از بین بروند، چنین ماهیی دیگر به درد نمی خورد و اگر با یک نر در آکوآریوم نگهداری شود، طی مراحل تخمریزی به وسیله نر کشته خواهد شد.
زمان تخمریزی آن باتوجه به این که ویژگیهای ارثی را از نیمکره ی جنوبی همراه دارد و فصلها در 2 نیمکره شمالی و جنوبی عکس همدیگر می باشند، زمستان می باشد.
از نظر طول دوره انکوباسیون هم ماهی گولاریس آبی اختلاف زیادی با سایر ماهیها دارد. برای مثال در گرمای 21 درجه سانتیگراد، طول دوره انکوباسیون تخم آنها حدود 7 هفته است، حال آنکه در گرمای 26 درجه سانتیگراد، این دوره حدود 16 هفته به طول می انجامد.
تشخیص نر و ماده در فصل تخمریزی خیلی آسان است. ماده کمی خرمایی رنگ و نر رنگ بندی الوان و زیبایی دارد.

اگر ماهی نر ماهی گولاریس آبی به مدت یک ماه به خوبی با غذاهای زنده گفته شده تغذیه گردد، در صورتی که ماهیهای ماده آماده وجود داشته باشد، میتوان چندماه آماده را وارد آکواریوم نمود، تخمریزی در کمتر از یک ساعت آغاز می شود. ماهی نر شروع به دنبال کردن مادهها می کند و سرانجام یکی از آنها را به زور به بستر آکواریوم و روی شن ها می برد، جایی که تخمریزی آغاز میگردد.

ابتدا تعداد کمی تخم روی بستر شنی و یا داخل شنها ریخته می شود. تخمریزی به تدریج انجام می شود و ممکن است روزها و یا هفته ها به طول انجامد. تولید روزانه تخم کم کم کاهش می یابد و از روزی 20 عدد به روزی 2 تا 3 عدد میرسد. در این موقع بایستی ماهی ماده تخمریزی کرده از آکواریوم بیرون آورده شود.

اگر از توده نخ نایلونی سبز استفاده شود، در این موقع میتوان این توده را که محتوی تخمهاست، از آکواریوم بیرون آورد و تخم ها را با دقت به وسیله انگشتان و یا یک پنس جدا کرد و آنها را روی توده جلبکهای خشک مرطوب شده قرار داد. حتی میتوان تخمها را داخل توده نخ نایلونی سبز بصورت مرطوب برای طی دوره انکوباسیون نگهداری نمود.

همچنین میتوان تا 25 عدد تخم ماهی گولاریس آبی را در توده ای جلبک خشک مرطوب شده قرار داد و آنها را در یک کیسه پارچه ای از جنس پنبه نگه داشت و همواره مجموعه را مرطوب نمود. سپس چند کیسه پارچه ای محتوی تخم را داخل یک کیسه پلاستیکی بزرگ با امکان عبور هوا نگه داشت، جایی که درجه حرارت میتواند بیشتر ثابت بماند و رطوبت کیسه ها از بین نرود.

مولدین و تخمها، تاریکی را ترجیح میدهند، بنابراین نباید آنها را در معرض تابش نور به ویژه نور آفتاب قرار داد. هر روز بایستی نوزادهای تخم گشایی کرده را جدا نمود. در حدود 75 درصد تخم ها در عرض 2 هفته پس از قراردادن در آکواریوم، تخم گشایی صورت می گیرد.

لاروها پس از خروج از تخم از نظر اندازه همگن نیستند، لذا بایستی رقم بندی برای آنها صورت گیرد. اگر به نوزادان غذای زنده زیاد و خوب مانند ناپلیوس آرتمیا داده شود، در عرض 3 ماه طول آنها ممکن است تا 7.5 سانتیمتر برسد و ممکن است به حد بلوغ و تخمریزی برسند. اگر غذای خوب و به موقع داده نشود، رشدونمو آنها ناجور صورت می گیرد ولی تخمریزی در هر حال انجام می شود.
اگر برای تکثیر آنها به ازاء هر لیتر آب، 1 گرم نمک دریا اضافه شود، شرایط برای مولدین بهتر خواهد شد. نکته مهم در پرورش و تکثیر آنها، دادن غذای زنده خوب به آنهاست، در طبیعت ظاهرا غذای اصلی آنها حشرات آبزی است.