مراقبت بهداشتی سگ علاوه بر شانه کردن و برس کشیدن مو شامل کوتاه کردن ناخن ها و حمام دادن نیز می شود. در این بخش به توضیخاتی در این رابطه می پردازیم.
پوشش خارجی سگ یکی از عواملی که تاثیر چشمگیری در سلامت و زیبایی این حیوانات دارد بنابراین رسیدگی و مراقبت از این پوشش بسیار مهم و ضروری می باشد.
آرایش پوشش خارجی و مراقبت بهداشتی سگ
بعضی از نژاد ها به منظور مرتب نگهداشتن مو هایشان احتیاج به آرایش و مرتب کردن مو ها به نحوی اختصاصی دارند در این میان نژاد پودل از آن دسته نژاد هایی است که به طور حرفه ای به صورت اختصاصی از مدل های کلاسیک خاصی جهت آرایش موهای آن ها استفاده می شود .
همچنین به نژاد های لهاسواپسو که یک نژاد تبتی است مو های بلند این نژاد کاملا چشمم های حیوان را در بر گرفته و لازم است هر چند وقت یک بار آرایشی بر روی موهای بلند افتاده روی چشم های حیوان انجام گیرد در انواع نژاد سگ های کوکر اشپانیل وجود موهای زائد بلند بین پنجه ها ، نیاز به کوتاه کردن و خارج کردن هر چند وقت یک بار در حیوان دارد .
در انواع نژاد های تریرهم ضرورت آرایش آن ها هر چند وقت یک بار جهت خارج کردن موهای زائد و اضافی در فواصل منظم را می طلبد .
کوتاه کردن ناخن و مراقبت بهداشتی سگ
اصولا سگ هایی که دارای حرکت ورزشی ، تمرین ، جست و خیز روزانه دارند کمتر احتیاج به کوتاه کردن ناخن خواهند داشت چون به علت حرکت در محیط باز و برخورد با زمین های سفت و سخت و یا ساییدگی با سطح زمین نیازی به انجام این کار را نخواهند داشت.
در عوض سگ هایی که در آپارتمان و یا در خانه زندگی می کنند و کمتر دارای تحرک و جست و خیز و تمرین های روزانه دارند لازم است ناخن های آن ها مرتبا کوتاه شود در غیر این صورت در اثر رشد بیش از حد ناخن ، امکان برگشت ناخن و وارد شدن نوک انتهایی ناخن در گوشت وجود دارد و باعث می شود اولا حیوان دچار درد و التهاب در موضع ازرده گردد و در ثانی ممکن است حتی از حرکات به علت درد ایجاد شده در موضع خودداری کند .
در هنگام انجام مراقبت بهداشتی سگ و کوتاه کردن ناخن باید دقت کرد چون بافت زیر ناخن های سگ ها بسیار حساس و از شبکه عروقی غنی و اعصاب حساسه تشکیل شده لذا تنها لازم است قسمت شاخی شده ناخن کوتاه شود که به صورت خط یا شیاری مشخص این مرز بین بافت شاخی و مرده ، از قسمت نسج زنده و حساس قابل تشخیص است .
جهت انجام این کار لازم است از ناخن گیر های مخصوص که برای نژادهای سگ به طور اختصاصی در نظر گرفته شده استفاده کرد دارای انواع متعددی بوده ولی بهترین نوع آن ناخن گیر های گیوتینی بوده که کوتاه کردن ناخن را بهترین شیوه انجام می دهد .
هرگز از انواع قیچی یا ناخن گیر های معمولی نباید استفاده کرد چون باعث رشته رشته و ترک برداشتن و گاهی ناهموار ساختن بقیه ناخن و دردناک شدن آن در حیوان می گردد اصولا انجام کار با ناخن گیر ها حیلی آسان ، ولی احتیاج به تمرین و ممارست داشته و با چندین بار انجام دادن آن ، می توانید آن را به خوبی یاد بگیرید .
لازم است توجه داشته باشید کوتاه کردن بیش از حد ناخن موجب درد و خون ریزی غیرقابل کنترل در حیوان می گردد که حتی با ایجاد باند های فشار امکان کنترل آن غیر ممکن بوده و لازم است از پودر های خاصی جهت قطع خون ریزی استفاده شود .
لازم است توجه شود از کوتاه کردن ناخن پنجم غفلت ورزیده نشود چون این انگشت در سطح داخلی پا قرار دارد و تنها در پا های جلو قرار دارد . ولی گاهی ممکن است در بعضی موارد در پاهای عقب هم دیده شود .
در بعضی از کنل های پرورش نژاد های مختلف در سگ ، پرورش دهندگان ترجیح می دهند توله ها را در همان روز های اول زندگی با قطع انگشت و یا کشیدن ناخن برای همیشه آن را خارج کنند زیرا این انگشت به علت بزرگ شدن بیش از حد اغلب مستعد برگشتگی و شکسته شدن ناخن به کرات در حیوان می شود که بسیار دردناک بوده و اغلب درچنین مواقعی تصمیم به قطع ناخن خواهند گرفت .
حمام کردن و مراقبت آرایشی و بهداشتی سگ
اصولا نمی توان به این سوال اغلب دارندگان سگ به طور قاطع پاسخ داد . هر چند بار در هفته و یا ماه و یا در سال سگ را باید شستشو و تمیز کرد و یا حمام داد چون بسته به انواع نژاد سگ های مختلف به خصوص سگ های تزیینی که در آپارتمان ها زندگی می کنند جواب متفاوت خواهد بود .
اصولا معتقدند سگی که خو را کثیف کرده و یا بوی نامطبوعی از آن استشمام می شود نیاز به حمام دادن دارد ولی وجود آلودگی های موضعی در سطح پوشش بدن سگ را می توان با استفاده از انواع شامپو های معمولی برای سگ ها و یا حتی شاپوهای خشک که برای این منظور در نظر گرفته شده باآغشته کردن آن به موضع و محل مورد نظر و خشک کردن آن با یک پارچه کتانی به کلی آلودگی را برطرف نمود سپس اگر لازم است برس زد .
اغلب سگ ها در فصل تابستان حمام بیشتری را طلب می کنند ، به خصوص سگ هایی که در آپارتمان ها زنگی میکنند و یا آن دسته از سگ هایی که بدن آن ها از پوشش مو های بلند و فشرده و انبوه تشکیل شده است .
مراقبت بهداشتی سگ برای آن سگ هایی که دارای جثه ای سنگین و یا دارای اندامی متوسط از نظر وزن هستند ، کم تر لازم است آن ها را شستشو داد معتقدند انجام هر دو ماه یک بار برای آن ها کفایت می کند .
برخی از سگ ها به نیاز به حمام دادن ماهانه و بعضی بیشتر از این نیاز دارند ، لازم است توجه داشت که شستشو بیش از حد به خصوص اگر شامپو کیفیت مناسب خود را نداشته باشد و قدت قلیایی آن زیاد باشد باعث کم شدن چرب های سطح پوست و گاه یخشک شدن پوست شده و پوست را به یک حالت شکی نامطلوب سوق می دهد .در این صورت کم تر می توان در چنین سگ هایی انتظار شفافیت و درخشندگی و تلالو مو را داشت .
قبل از حمام کردن لازم است سگ ها را به خوبی تیمار کرده تا باعث نشود در خلال حمام کردن دچار تشکیل توده و گره های مویی بیشتر در حین حمام کردن در حیوان باشد .
هرگز از صابون ، پودرهای رخت شویی ، پاک کننده های قوی جهت حمام کردن در سگ ها استفاده نکنید . زیرا اولا باعث خشکی بیش از حد و در ثانی حساسی پوست در آن ها شده و حالاتی از آلرژی پوستی و ایجاد شوره و سبوره های پوستی را به همراه خواهد داشت .
در ضمن باعث ایجاد خارش در پوست سگ به علت وجود مواد قلیایی بیش از حد در این پاک کننده ها خواهد شد ( چون با طبیعت پوست سگ مغایرت دارد ) . مصرف ای گونه پاک کننده ها باعث آزردگی و آسیب در چشم می گردد و تا مدت ها با قرمزی و التهاب چشم همراه است .
امروزه انواع شاپو های سگ در جایگاه های خرید وسایل سگ در اختیار بوده و کمک بسیار زیادی به مراقبت بهداشتی سگ می کند ودر صورتی که موفق به تهیه ی آن ها نشدید از شامپوهای مخصوص بچه به نام bayby – shampo استفاده کنید حتی در مواردی که بیشتر نیاز به حمام بردن داشته باشید بدون هر گونه مشکلی به میزان مطلوب از آن قابل استفاده است .
آن چه لازم است جهت جلوگیری و پیشگیری از بیماری های پوستی و قارچی درسگ ها مورد توجه قرار گیرد ، در سگ هایی بوده که دائما خود را در خاک غلتانده و اغشته با گرد و خاک می کنند .لازم است محل زندگی آن ها را تغییر داده و جایگاهی مناسب برای زندگی آن ها در نظر گرفت .
در غیر این صورت ، چون منشا بسیاری از بیماری های قارچی در سگ در داخل خاک نهفته و اسپور این گونه قارچ ها از خاک به دست می آید لازم است دقت لازم بیشتر مبذول داشت .اصولا بیماری های قارچی بیشتر از سگ های مبتلا به آلودگی های قارچی به انسان سرایت می کند .
در تابستان با توجه به وجود انگل های خارجی نظیر کنه ، کک ، لارو و تخم مگس و مگس های مخصوص سگ ، لازم است هر چندروز یک بار از مواد حشره کش که برای سگ ها در نظر گرفته شده استفاده کرد منتهی در هنگام استعمال سعی کنید آن ها را در مقابل چشم حیوان به طور مستقیم قرار ندهید .
بعضی از سگ ها ، از حمام دادن آن ها و انجام مراقبت بهداشتی سگ ، دل خوشی نداشته و ابراز نارضایتی و انزجار می کنند و دچار ترس می شوند . بهتر است قبل از حمام دادن ، وسایل حمام کردن را در معرض دید آن ها قرار نداده و با استفاده از دارو های آرام بخش آن ها را در شرایطی قرار داد که انجام حمام دادن برای آن ها عادی و معمولی گردد .
روش های حمام دادن
لازم است فردی را برای این که به عنوان کمک انتخاب کرده و از او بخواهید تا حیوان را موقع شستشو محکم در دستان خود قرار دهد سپس بعد از بازکردن قلاده حیوان آن را در داخل وان قرار داده و با استفاده از یک دوش دستی جهت آغشته کردن بدن حیوان آب را در روی پشت و تمام اندام بدن حیوان قرار داده تا کاملا بدن وپوشش خارجی بدن را خیس کند .
شامپوی مورد نظر را لازم است روی پشت حیوان بریزید و آن را به همه جای بدن حیوان گسترش
دهید به طوری که تمام قسمت های بدن حیوان را فرا گیرد سعی کنید شامپو در چشم حیوان قرار نگیرد و گوش ها را با آغشته کردن پنبه به روغن های معدنی ( گلیسیرین ، پارافین ، روغن زیتون ) داخل گوش تعبیه کنید .
تمام بدن حیوان را به طور کامل بعد از شامپو کردن با آب بشوییداین کار از ناحیه سر شروع کرده به سمت عقب هدایت کنید .
سپس تمام بدن حیوان را با حوله کاملا خشک کنید و در مورد سگ های تزیینی آن ها را در محل گرمی برای مدتی نگاهداری کنید . در سگ های بزرگ می توان آن ها را در معرض نور خورشید قرار دهید . و به این صورت مراقبت بهداشتی سگ را به انجام رساند.
برای خشک کردن مو ها استفاده از سشوار ضروری است منتهی لازم است حیوان عادت داشته باشد . در هنگام حمام دادن لازم است آب مورد استفاده ولرم باشد و برای این منظور می توانید حتی از وان حمام بچه برای شستشوی سگ های کوچک مورد استفاده قرار دهید .
استفاده از شامپوهای خشک را امروزه یشتر جهت تمییز کردن سریع و موضعی در سگ ها مورد استفاده قرار می دهند ولی مصرف آن جهت سگ های کثیف تر مقرون به صرفه نبود و توصیه نمی شود . شامپوهای خشک امروزه بیشتر جهت تمیز کردن گربه ها خیلی معمول و متداول بوده و بعد از استعمال آن و شانه زدن و برس زدن می توان تمام گرد و غبار و اشیا خارجی را از تار و پود موهای انبوه در گربه ها خارج کرد .
در سگ های تزیینی لازم است دو گوش حیوان را قبل از حمام دادن با گلوله های پنبه پرکرده و مانع نفوذ آب به داخل گوش آن ها شد در ضمن در صورتی که اطراف چشم آن ها را بوسیله ی وازلین آغشته کنید از ورود آب به داخل چشم ها جلوگیری خواهد کرد .
برای حمام کردن سگ های کوچک و تزیینی می توان از سینی های ظرف شویی بهره گرفت ولی سگ های بزرگ را لازم است در داخل یک وان حمام شستشو دادو با استفاده از آب ولرم همراه شلنگ کم فشار استفاده کرد .
پس از حمام دادن لازم است سگ را به وسیله حوله نرم کاملا خشک نمود . به طوریکه تا آنجا که مقدور است آب را تا حد امکان از پوشش خارجی بدن سگ خارج نمود سپس به سگ اجازه دهید تا در مقابل نور خورشید خود را کاملا خشک کند .
در زمستان بعد از خشک کردن به وسیله ای حوله لازم است آن را در یک اتاق گرم برای حداقل یک ساعت قرار داده تا کاملا موهای پوشش خارجی آن خشک شود در صورتی که بخواهید سریع مو های سگ خشک شود از سشوار برای خشک کردن استفاده کنید منتهی لازم است توجه نمود هرگز باد گرم سشوار در جلو چشم های حیوان قرار نگیرد .
در مورد توله ها لازم است خاطرنشان ساخت اصولا توله ها تا قبل از سه ماهگی احتیاج به حمام دادن و شستشو ندارند چون مادر آن ها به طور غریزی مدام با لیس زدن سعی می کنند آن ها را تمیز کند در صورتی که توله ها دور از مادر نگهداری می شوند و قسمت هایی از بدن خود را کثیف کنند لازم است به وسیله ی یک پارچه کتانی ، پنبه ای ، اسفنج و یا حوله مرطوب آن قسمت از پوشش خارجی بدن آن ها را تمییز نمود .
از سن 3 ماهگی به بعد بهتر است در فصل سرما هر دو ماه یک بار و در تابستان هر یک ماه یک بار آن ها را تحت مراقبت بهداشتی سگ و شستشو قرار دهند البته بسته به محل زندگی محیط زیستی زندگی توله و نوع نژاد و این که کثیف شدن پوست در طی چه مدت انجام گرفته زمان مناسب برای حمام کردن توله را مشخص نمود .
ممکن است صدا و گرمای ناشی از سشوار سگ را بترساند ضمنا سشوار را خیلی نزدیک بدن حیوان قرار ندهید و هرگز به طور مستقیم در مقابل چشمان حیوان قرار نگیرد.
محصولات مرتبط :
مراقبت بهداشتی سگ های دارای موهای بلند
به کار بردن برس های مو کوتاه و برس های چرخشی در سگ های دارای مو های بلند ابزار مناسبی جهت تیمار کردن مناسب برای حیوان نخواهد بود .
اگر چه ظاهر پوشش موهای حیوان بسیار مناسب بوده و پوشش خارجی آن صاف به نظر می رسد ولی به دلیل نرسیدن نوک دندانه های برس به قسمت لایه زیرین با ایجاد گره های متراکمی همراه خواهد شد و راهی جز کوتاه کردن مو و قیچی کردن گره ها نخواهد داشت راه های دیگر بجز صرف وقت و هزینه و ناراحت کدن حیوان نتیجه دیگری در بر نخواهد داشت .
وجود این گره های مویی یا توده های پیچیده چاره ای جز کوتاه کردن و قطع آن به وسیله ی قیچی راه دیگری را در پیش خواهد داشت گاهی لازم است حیوان تحت شرایط بیهوشی مبادرت به انجام این کار وادار گردد سگ هایی نظیر کینگ چارلز ، اشپیتز ، شیتزو ، پاپیلون ، مدت زمان زیادی طول خواهد کشید تا ظاهر حیوان مجددا به حالت اول برگردد. بنابراین در تیمار کردن سگ های دارای موهای بلند هرگز نباید فراموش کرد و در به کار بردن ابزار مناسب و تکنیک ها به کار گیری نهایتدقت را باید مبذول داشت .
روش مبارزه با گره ها توده های مو
روش مناسب برای باز کردن گره های کوچک مو به کار گیری از شانه های دارای دندانه باز مناسب خواهد بود بنابراین با بکارگیری از شانه دندانه باز و سپس استفاده از شانه ی نرم می توان آن ها را به خوبی شانه کرد .
در مورد گره های بزرگ کار قدری سخت خواهد بود چون با روش فوق امکان باز کردن گره ها میسر نخواهد بود بنا براین لازم است ابتدا شانه را به زیر گره طوری وارد کرد که همزمان بتواند موهای بالای شانه را بالا گرفته سپس به وسیله ی قیچی آن را کوتاه کنید .
حمام طبی و مراقبت بهداشتی سگ
زمانی که بر روی بدن حیوان شما انگل هایی نظیر کک ، شپش ، کنه ،جرب و غیره وجود دارد یا سگ دچار آلودگی های قارچی گردیده است حمام کردن با محلول های اختصاصی یا حشره کش مورد نیاز خواهد بود .
استفاده از محلول 25% ازانتول ، یا مصرف پودر نگوون و یا محلول 25%تا 50% ملاتیون دارو های حشره کش موثری خواهند بود . برای رفع هر گونه آلودگی انگل های خارجی در سگ و گربه موثر بوده حتما لازم است استفاده از این نوع محلول های حشره کش تحت نظر دکتر دامپزشک انجام گیرد در غیر این صورت به علت عدم آشنایی از طرز استفاده از این محلول های حشره کش باعث ایجاد مسمویت در حیوانات خود خواهید شد .
به منظور نتیجه گیری بهتر ، مصرف مایه ( کانی فار ) از این مزیت برخوردار است که علاوه بر از بین بردن انگل های خارجی برای جلوگیری و از بین بردن شوره های مو هم موثر بوده و ضمنا کمک خواهد کرد تا رشد مو هر چه سریع تر انجام پذیرد .
راه مناسب دیگری که برای مراقبت بهداشتی سگ و جلوگیری از آلودگی های انگل های خارجی ( کنه ) در سگ توصیه شده استفاده از پودر نگوون یا لورکسان بوده استفاده از پودر ضد کنه گیاهی یا هر نوع پودر ضد کنه دیگر در صورتی که بر روی بدن سگ همراه با پودر تالک به نسبت 50% مصرف شود باعث می شود تا سگ از شر انگل های خارجی به خصوص کنه و لارو مگس های به خصوص دز فصل تابستان در امان بماند .