پلنت

آکواریوم گیاهی بسازید ; آموزش 0 تا 100 راه اندازی مخزن پلنت ( همراه با جزئیات )

آکواریوم گیاهی ( آکواریوم پلنت )
4/5 - (163 امتیاز)

آکواریوم گیاهی یکی از پر طرفدارترین و زیباترین آکواریوم های آب شیرین است. در ساخت آکواریوم پلنت ، از گیاهان طبیعی تزئینی استفاده می شود.

ساخت آکواریوم گیاهی کاری جالب و سرگرم کننده می باشد. این کار نسبتا آسان است اما باید برای پایداری و حفاظت از آکواریوم پلنت خود، باید یک سری اصول و قواعد را که در ادامه ی این مطلب به آن ها می پردازیم رعایت کنید.

قدمت آکواریوم پلنت در کشور ما چندان زیاد نیست. تا چندی پیش به آکواریوم های گیاهی توجه چندانی نمی شد و اصول پایداری این نوع آکواریوم های به درستی رعایت نمی شد. این امر سبب شده بود که پس از مدت زمان کمی، گیاهان موجود در آکواریوم از بین بروند.

راه اندازی این نوع آکواریوم ها اگر اصولی باشد، بسیار پایدار است. وگرنه موجب از بین رفتن گیاه و دلسرد شدن شما می شود. در حال حاضر پیشرفت های چشم گیری در علم آکواریوم های گیاهی به دست آمده که نگهداری از آن ها را بسیار راحت کرده است. در این خصوص لوازم و وسایل حرفه ای آکواریوم در کشور وجود دارد که با استفاده از آن ها و با علم صحیح، راه اندازی و نگهداری آکواریوم بسیار ساده شده است.

آکواریوم گیاهی معمولا نسبت به آکواریوم آب شیرین پرهزینه تر است و به تجهیزات پیشرفته تری هم نیاز دارد. استفاده از تجهیزات لازم، باعث می شود آکواریوم شما بی نتیجه نماند و بتوانید سالیان بسیار زیادی به همان طراوات و شادابی اولیه از آکواریوم خود لذت ببرید.

برای راه اندازی آکواریوم گیاهی قبل از هرچیز باید محل مناسبی برای قرار داردن آکواریوم در نظر بگیرید. برای ساخت آکواریوم به یک سری تجهیزات نیاز دارید.

تجهیزات مورد نیاز برای راه اندازی آکواریوم گیاهی

  • مخزن
  • نور
  • فیلتر ro ( اسمز معکوس )
  • کود
  • بستر
  • بخاری و چیلر
  • آب
  • سیستم فیلتراسیون
  • متریال فیلتر
  • لامپ
  • سیستم co2
  • محلول ها
  • تزئینات
  • کیت های تست
  • گیاهان
  • ماهی

برای راه اندازی یک آکواریوم پلنت به این تجهیزات نیاز دارید. در ادامه ی مطلب در مورد هر کدام از این تجهیزات توضیحات لازم را ارائه می دهیم و نحوه ی به کار گیری از آن ها را شرح داده و بهترین و پر فروش ترین آن ها را به شما معرفی می کنیم.

مخزن مناسب برای آکواریوم گیاهی

شما می توانید با یک طراحی ساده، مخزن مناسب برای آکواریوم پلنت خود را به دست آورید. انواع مخزن ها هم با شکل ها و اندازه های مختلف برای خرید در بازار موجود است. شکل مکعب مستطیل، پر کاربرد ترین نوع آکواریوم است. برای شروع می توانید از مخزن 55 گالنی استفاده کنید که در همه ی فروشگاه ها موجود است و بسیار پر طرفدار می باشد.

توجه کنید که هرچه اندازه ی مخزن بزرگ تر باشد، نور پردازی و دسترسی به کف آن مشکل تر بوده و نگهداری آن هزینه ی بیشتری می خواهد. توصیه می شود ارتفاع آکواریوم گیاهی به دلیل مشکلات نورپردازی و سلامت گیاهان بیشتر از 60 سانتی متر نباشد.

مخزن آکواریوم

نور

برای رشد گیاهان شما به نورپردازی نیاز دارید. توجه داشته باشید که نور مهتابی به رشد گیاه کمکی نمی کند. نور فلورسنت برای این منظور مناسب است. همچنین وجود نور به شما کمک می کند بتوانید تمام بزیان موجود در آکواریوم را ببینید و زیبایی آکواریوم را به نمایش می گذارد.

نور مورد نیاز برای آکواریوم گیاهی را تامین کنید.

فیلتر ro ( اسمز معکوس )

آب شهری به دلیل دارا بودن فلزات سنگین و سختی نسبتا بالایی که دارد برای استفاده در آکواریوم پلنت مناسب نیست. شما با استفاده از فیلتر ro یا اسمز معکوس میتوانید آب را با کمترین آلایندگی برای آکواریوم خود آماده کنید. شرکت جی بی ال از معتبرترین برند های تولید محصولات آکواریوم است که این نوع فیلترها را به صورت تخصصی برای آکواریوم طراحی و تولید نموده است.

اگر شما از این نوع فیلترها استفاده نمی کنید، حتما باید از کاندیشنرها و بهبود دهنده های آب مانند بیوتوپول استفاده کنید. با استفاده از این نوع محصولات، سختی آب نسبتا کاهش پیدا می کند.[/vc_column_text]

کود مناسب برای آکواریوم پلنت

کود ها عناصر کمیاب مورد نیاز گیاهان را تامین می کنند و استفاده از آن ها سبب حفظ سلامت گیاهان می شود. دفت داشته باشید که این کود ها نیازی به شست و شو ندارند و شستن آن ها سبب از بین رفتن املاحشان می شود. کود ها را باید به صورت مستقیم در آکواریوم استفاده کرد. محل قرارگیری کود در کف آکواریوم و در زیر بستر است.

انتخاب مناسب و استفاده ی درست از کود و مواد بارور کننده در آکواریوم گیاهی برای بسیاری از افراد مبتدی مسئله ای گیج‌کننده می‌باشد. خوشبختانه این روزها کودهای متنوعی برای استفاده در آکواریوم‌های گیاهی در بازار یافت می‌شود ولی اطلاعات اندکی در مورد نوع کود موردنیاز برای رشد گیاهان آکواریومی شما وجود دارد.

به منظور رشد سالم گیاهان و شادابی و زیبایی آن ها در آکواریوم پلنت ، پیشنهاد می‌کنیم به صورت دوره‌ای (هفتگی – ماهیانه) و یا پس از تعویض آب از کود حاوی آهن استفاده کنید.

در هنگام استفاده از کود در آکواریوم خود باید به یک نکته حتما دقت کنید: آیا این کود برای تانک با سیستم CO2 مناسب است یا خیر. کودهایی که برای تانک هایی با سیستم CO2 طراحی شده اند هیچ ماده مغذی درمقیاس  ماکرو مثل نیترات، فسفات و پتاسیم را به آکواریوم شما نمی افزایند.

این ترکیبات مهم که برای گیاهان ضروری می باشند، در آب شیر نیز به مقدار کافی وجود دارند. بنابراین خرید کودی که حاوی این ترکیبات است باعث بروز مشکلاتی میشود.

اگر شما از جمله افرادی هستید که در حال حاضر از سیستم CO2 در تانک خود استفاده میکنید و یا قصد استفاده از آن را دارید، باید در انتخاب کود مناسب دقت بسیار زیادی داشته باشید. چون شما احتمالا بسته به نوع برند به بیش از یک بطری احتیاج خواهید داشت و هنگام استفاده از کود به این نکته توجه کنید که بهتر است فقط از یک برند استفاده کنید. چرا که مخلوط کردن برندهای متفاوت میتواند مشکل افرین باشد. بنابراین با دقت برند مناسبی را انتخاب کنید و فقط از همان استفاده کنید.

کود آکواریوم گیاهی

کود آکواریوم گیاهی

 

بستر

بستر تامین کننده ی مواد غذایی گیاهان و محلی برای رشد ریشه ی آن هاست. به طور کلی بستر مناسب برای گیاهان باید به نحوی باشد که ریشه ی گیاه به راحتی بتواند در میان آن حرکت کند. شن های ریز و سبک حرکت ریشه را تسهیل می کنند. شن های بزرگ و سنگین برای این منظور مناسب نیستند.

شرکت جی بی ال در این خصوص محصولات حرفه ای و بسیار مناسبی دارد. قبل از استفاده از بستر بهتر است آن را شست و شو دهید. شستن مواد بستر موجب می شود آب آکواریوم شما قرمز و کدر نشود.

 

دمای مناسب

معمولا برای نگهداری گیاهان آکواریومی دمای بین 26 تا 28 درجه ی سانتی گراد مناسب است. بیشتر گیاهان در این فاصله ی دمایی رشد مناسب دارند و سلامت آن ها به خطر نمی افتد. در فصل زمستان برای گرم کردن آب به بخاری و در فصل تابستان برای خنک نمودن آب به چیلر نیاز دارید.

در آکواریوم های گیاهی توصیه می شود از بخاری های زیر شنی استفاده کنید. پس از قرار دادن بخاری، یک لایه شن روی آن ریخته و سپس کود بریزید.

 

سیستم فیلتراسیون

سیستم فیلتراسیون یکی از مهمترین مسائلی است که در آکواریوم گیاهی باید به آن توجه کرد. در آکواریوم ها معمولا تعداد آبزیان و گیاهان نسبت به آب بیش از آن چیزی است که در طبیعت وجود دارد. یک سیستم فیلتراسیون مناسب می تواند مواد زائد موجود در آب را حذف کند یا آن ها را به ترکیبات غیر سمی تبدیل کند.

در حقیقت فیلتراسیون قلب تپنده ی هر آکواریوم است. سیستم فیلتراسیون باید آب با کیفیت و سالم را برای گیاهان و آبزیان فراهم کند. و همچنین مکان مناسبی را برای رشد باکتری های مفید ایجاد کند.

در آکواریوم های گیاهی معمولا از دو نوع سیستم فیلتراسیون استفاده می کنند. این دو نوع فیلتراسیون سیستم سامپ و فیلتر سطلی هستند.

سیستم سامپ دارای محفظه بزرگی است و جریان و گردش آب مناسبی را فراهم میکند. ولی باعث هدر رفت سیستم کربن دی اکسید میشود و همچنین تمیز کردن پر دردسری نیز دارد. بعلاوه به دلیل آلودگی صوتی زیاد، ایجاد رطوبت و مصرف زیاد انرژی در مجموع جز در مواردی خاص استفاده از سامپ در آکواریوم های گیاهی توصیه نمیشود.

فیلتر سطلی دارای فضای مناسبی می باشد و جریان آب بسیار خوبی ایجاد میکند. فضایی از آکواریوم را اشغال نمی کند و تمیز کردن فیلتر بسیار راحت است. همچنین قابلیت اتصال قطعات جانبی از قبیل اسکیمر و ری اکتور سیستم کربن دی اکسید را دارد که مناسب ترین فیلتر برای آکواریوم های گیاهی است و برای حرفه ای ها توصیه می شود.

فیلتر سطلی همان طور که از اسمش مشخص است، دارای یک محفظه ی سطلی است که می توان در آن مدیای مختلف قرار داد. با قرار دادن مدیای مختلف و پدها، میتواند از نظر مکانیکی، بیولوژیکی و شیمیایی آب را فیلتر کند.

برای دستیابی به اطلاعات کامل در مورد سیستم های فیلتراسیون معروف و کاربردی، می توانید به لینک زیر مراجعه کنید.

سیستم های فیلتراسیون معروف

متریال فیلتر

در سیستم های فیلتراسیون از موادی استفاده می شود که اصطلاحا به ان ها متریال فیلتر یا مدیا گفته می شود. مدیا انواع مختلفی دارد. از انواع مدیا میتوان سرامیک، بیوبال، ساب استریت، سیپوراکس، زئولیت یا آنزیمیت، ذغال اکتیو، رزین و … را نام برد.

سرامیک ها موادی با تخلخل بسیار زیاد هستند. این مواد محلی را برای استقرار و تکثیر باکتری های ازت خوار فراهم می کند. هرچه سرامیک مرغوب تر باشد، سطح موثرتری برای قرارگیری باکتری ها فراهم می کند و کار تصفیه ی بیولوژیک را با اطمینان بیشتری انجام می دهد.

تعویض سرامیک ها به صورت سالیانه انجام می شود. در مواقع شست و شو باید با آب آکواریوم آن ها را شست. کلر موجود در آب شیر سبب نابود شدن باکتری ها می شود.

مدیای سرامیکی فیلتر

مدیای سرامیکی فیلتر

بیوبال از جنس پلاستیک خاصی که نام آن ABS است، ساخته شده است که مکان ویژه ای برای تولید و تکثیر نوع خاصی از باکتری های مفید آکواریوم فراهم می کند.

متریال فیلتر بیوبال

متریال فیلتر بیوبال

سابستریت که به اشتباه ساب استارت هم به آن گفته می شود، از کوارتز حرارت یافته ساخته شده است. تاثیر فوق العاده ای در تصفیه ی آب به ویژه تجزیه بیولوژیکی مواد زائدی مانند نیترات دارد.

سیپوراکس دارای منافذ بسیار زیاد و تراکم بالاست. شکل ظاهری این مدیا مشابه سرامیک است اما کارایی |آن بسیار بالاتر است. این ماده یکی از بهترین انواع مدیا است.

زئولیت ها مواد جامد بلورینی هستند که آمونیاک آب را جذب می کنند و سبب شفافیت آب می شوند. آمونیاک که توسط ماهیان دفع می شود برای آن ها مضر است و باید از آب حذف شود.

متریال فیلتر زئولیت

متریال فیلتر زئولیت

 

ذغال اکتیو به شکل های مختلفی وجود دارد. آن ها در اشکالی مانند قرص، خرده سنگ، استوانه ای شکل و … عرضه می شوند. همچنین ذغال اکتیوهای مختلف، کیفیت ها و قیمت های متفاوتی هم دارند.

انواع نامرغوب ذغال اکتیو میتواند برای آبزیان مشکل ساز باشد پس اگر قصد استفاده از نوع مدیا را دارد فقط نوع با کیفیت و مرغوب آن را استفاده کنید.

توجه داشته باشید که اگر میخواهید از دارو استفاده کنید ابتدا ذغال را خارج کنید زیرا دارو را جذب می کند و اث آن را از بین می برد.

ذغال اکتیو ، مدیای فیلتر آکواریوم

ذغال اکتیو ، مدیای فیلتر آکواریوم

رزین ماده ای است که از لحاظ ظاهر به تخم حشرات شباهت بسیاری دارد. این ماده سختی آب را کاهش میدهد. رزین جامد است و رنگ آن زرد می باشد.

لامپ آکواریوم گیاهی

یکی از مهم ترین موارد در راه اندازی آکواریوم گیاهی استفاده از لامپ مناسب است. بسیاری از افراد به صورت کاملا اشتباه از لامپ های مهتابی یا لامپ های کم مصرف استفاده می کنند. این لامپ ها فقط سیستم روشنایی را برای آکواریوم شما فراهم می کنند. اما یه هیچ وجه طیف نوری کاملی را برای گیاهان ندارند.

لامپ های مخصوص آکواریوم پلنت توسط شرکت های تولید کننده لوازم آکواریوم عرضه می شود که متناسب با نیاز گیاهان است و بیشترین بازدهی را به شما می دهد. طبیعتا قیمت نسبتا بالایی هم دارد.

لامپ ها مخصوص فتوسنتز یکی از لامپ های لازم وبسیار مهم برای آکواریوم گیاهی است که تعداد و جایگاه آن ها با توجه به سایز آکواریوم، جایگاه گیاهان و تراکم آنها، مشخص می شود. این نوع لامپ ها نور صورتی رنگ دارند.

لامپ های مخصوص طیف کامل یا لامپ های نور سفید برای رشد و نمو گیاهان بسیار مفید هستند و کارایی آن ها مانند خورشید است. بسیار حرفه ای عمل می کنند و باید با توجه به اندازه ی آکواریوم از تعداد لازم لامپ استفاده کرد.

لامپ آکواریوم گیاهی

لامپ آکواریوم گیاهی

 

سیستم گاز دی اکسید کربن (CO2)

همان طور که می دانید گیاهان از دی اکسید کربن برای فتوسنتز استفاده می کنند. در آکواریوم هایی که گیاهان زیادی وجود دارد و تراکم گیاه بالاست، باید دی اکسید کربن به سیستم اضافه شود تا نیاز گیاهان تامین شود.

برای جبران کم و کاستی دی اکسید کربن از وسایل مختلفی استفاده می شود.

قرص های co2 رایج ترین روش است. بسیاری از آکواریوم داران گیاهان به استفاده از این قرص ها علاقمند هستند. این روش، ارزان ترین راه تامین co2 است و البته نسبت به روش های دیگر از کیفیت پایین تری هم برخوردار است.

ست کوچک co2 نیز از دیگر های راه های تزریق دی اکسید کربن به سیستم گیاهی است. کارایی آن نسبت به قرص های دی اکسید کربن بیشتر اما نسبت به ست حرفه ای دی اکسید کربن کمتر است.

ست حرفه ای co2 بهترین راه برای اضافه کردن دی اکسید کربن به سیستم و البته گران ترین راه می باشد. این ست ها دارای کپسولی بزرگ با قابلیت شارژ مجدد می باشند.

دقت داشته باشید که گیاهان شب ها اکسیژن می گیرند و دی اکسید کربن پس می دهند پس نیازی نیست که در شب به آن ها co2 اضافه کنید.

استفاده از محلول ها

آکواریوم ها به دلایل مختلف از جمله اینکه فضای بسته ای و محدودی دارند و یا اینکه از آب شهری در آن ها استفاده می شود، با محیط طبیعی اختلافات زیادی دارند. شرایط در آکواریوم به راحتی محیط طبیعی نیست. به همین دلیل باید از محصولاتی که به صورت تخصصی برای بر طرف کردن این اختلافات و نزدیک کردن شرایط آکواریوم به محیط زیست طبیعی ماهیان ساخته شده اند، استفاده نمود.

در این راستا شرک های بزرگ، محصولات بسیار موثری را تولید کرده اند. مهم ترین این محصولات برای آکواریوم گیاهی به شرح زیر می باشند.

  • محلول باکتری ساز
  • کاندیشنرهای متعادل کننده ی آب
  • کودهای مایع مخصوص گیاهان
  • افزاینده و کاهنده پی اچ
  • محلول ضد جلبک

محلول باکتری ساز، برای راه اندازی اولیه آکواریوم و گذراندن چرخه ی نیتروژن لازم است. در ابتدای راه اندازی آکواریوم گیاهی حتما باید از محلول های باکتری ساز استفاده شود.

کاندیشنرهای متعادل کننده ی آب، فلزات سنگین، کلر و کلرامین آب را حذف می کند. همچنین لایه ی محافظتی بر روی بدن آبزیان ایجاد می کند.

کودهای مایع مخصوص گیاهان، عناصر ضروری برای رشد، نمو و سلامت گیاهان را فراهم می کنند. گیاهان برای رشد، نمو و سلامت خود به یک سری عناصر نیاز دارند که این عناصر معمولا در آب ناپایدار هستند. با استفاده از محلول های کود گیاهان می توانید نیازهای گیاه را برآورده کنید.

افزاینده و کاهنده پی اچ، پی اچ آب را تنظیم می کنند که پارامتر بسیار مهمی برای آکواریوم است. بالا بودن یا پایین بودن پی اچ به گیاهان و آبزیان شما آسیب وارد می کند.

محلول ضد جلبک، برای پیشگیری از جلبک زدن و مبارزه با آن ها ساخته شده است. آکواریوم های گیاهی دائما در معرض جلبک زدن قرار می گیرند. برای مبارزه با جلبک محصولات بسیاری در بازار موجود است.

تزئینات آکواریوم گیاهی

آکواریوم های گیاهی به دلیل گیاهان طبیعی و زیبایی که در آن ها استفاده می شود، زیبایی ویژه ای دارند و اگر از تزئینات هم برای آن ها استفاده نشود باز هم دارای زباییی منحصر به فردی هستند.

معمول ترین تزیئینی که در آکواریوم های پلنت استفاده می شود، کنده است. کنده های آماده ی موجود در بازار بسیار زیبا هستند و از لحاظ شیمیایی هم تاثیر به سزایی در آکواریوم شما خواهند داشت.

این کنده بدون رنگ هستند. برای اطمینان یک هفته فقبل از استفاده آن ها را در یک ظرف آب قرار دهید. در صورتی که رنگ آب را تغییر دادند با چند بار تعویض آب این مشکل را حل کنید سپس از آن ها در آکواریوم خود استفاده کنید.

شما می توانید قسمتی از گیاهان خود را به کنده ها ببندید و جلوه ی زیباتری به آکواریوم خود بدهید.

استفاده از کنده برای تزیین آکواریم پلنت

استفاده از کنده برای تزیین آکواریم پلنت

 

کیت های تست

برای نگهداری اصولی آکواریوم پلنت و حفظ سلامت و زیبایی آن، برخی پارامتر های آب باید به صورت مرتب تست شود تا از کیفیت آب اطمینان پیدا کرد. برای این منظور از کیت های تست کننده پارامتر های مختلف آب که توسط شرکت ها تخصصی تولید شده اند، استفاده می شود. استفاده از این کیت ها بسیار راحت و سریع است.

از مهم ترین کیت های تست، تست آمونیاک، تست نیتریت، تست نیترات، تست سختی کربنات، تست سختی کلی، تست پی اچ، تست دی اکسید کربن، تست آهن و تست فسفات را می توان نام برد.

[/vc_column][/vc_row]

گیاهان

پیشنهاد می کنیم برای آکواریوم خود انواع مختلفی از گیاهان آکواریومی را انتخاب کنید. در انتخاب گیاهان موارد زیر را در نظر بگیرید :

  • اندازه گیاهان چقدر است؟
  • چگونه می توان آن ها را تمیز کرد؟
  • چقدر رشد می کنند؟
  • آیا این گیاهان برای ماهی ها و حلزون ها خوراکی هستند؟
  • در کدام قسمت آکواریوم رشد خواهند کرد؟

با در نظر گرفتن این موارد می توانید گیاهان مناسبی را برای آکواریوم خود انتخاب کنید.

 

گیاه آکواریومی ، آکواریوم پلنت

گیاه آکواریومی ، آکواریوم پلنت

 

ماهیان

در این مرحله که آخرین مرحله از راه اندازی آکواریوم گیاهی است، شما می توانید با سلیقه ی خود و با توجه به اکوسیستمی که دارید، ماهیانی را به آن اضافه کنید و از آکواریوم گیاهی زیبای خود لذت ببرید.

انتخاب ماهی مناسب برای آکواریوم گیاهی ( آکواریوم پلنت )

انتخاب ماهی مناسب برای آکواریوم گیاهی ( آکواریوم پلنت )

 

لینک کوتاه : https://petzip.ir/?p=8584

14 دیدگاه در “آکواریوم گیاهی بسازید ; آموزش 0 تا 100 راه اندازی مخزن پلنت ( همراه با جزئیات )

  1. مهدي گفت:

    سلام براي كسي كه ميتدي باشه اكواريوم گياهي چه اندازه اي مناسبه

    1. دکتر مهر گفت:

      سلام آکواریوم عرض 60 سانت مناسبه

    2. یاسین گفت:

      30*30*30یا40*40*40

  2. بهزاد گفت:

    سلام من دوتا انتخاب واسه آکواریوم دارم کدومیکی ازین سایزها مناسبتره:
    طول 80-عرض60-ارتفاع80
    طول100-عرض45-ارتفاع75

    1. دکتر مهر گفت:

      سلام دومی

    2. پوریا ترابی گفت:

      دوم .چون اولی دوام نمیاره و زود میشکنه.ارتفاع روی عرض مینشیند.اگر اولی را انجام بدی با یک ضربه کوچک شیشه ترک میخورد و دردسر میشود.

    3. حسین گفت:

      گزینه دو بهتر عمل می کنه

  3. علی گفت:

    اکواریم ۱۲ لیتری می شه درست کرد

    1. ایمان ثامنی گفت:

      ۱۲ لیتر تنگ میشه زیر ۲۰ لیتر رشد و زنده نگهداشتن گیاهان کمی سخت میشه و فقط به صورت موقت قابل انجام هست مگر اینکه از گندمی استفاده کنید مخصوصا نوع مارپیچ که زیبایی خاصی داره

  4. مهدی گفت:

    سلام
    کود آکواریوم persiansoil
    کیفیتش چطوره؟؟؟
    بسته های سه کیلویی

  5. Behnam aram گفت:

    سلام دوستان میخواستم بدون برای اکواریوم پلنت بدون co2 چه بستری و چه کودی بگیرم در ضمن تانکم ۹ در ۴۵ در۴۵

  6. Behnam aram گفت:

    سلام دوستان میخواستم بدون برای اکواریوم پلنت بدون co2 چه بستری و چه کودی بگیرم در ضمن تانکم ۹ در ۴۵ در۴۵ چقدر کود و بستر باید بگیرم

  7. علی گفت:

    سلام.من تازه گیاه پلنت کردم.آیا شبا هم نباید پمب آب و نور و خاموش کرد؟

    1. hrfd گفت:

      نورو خاموش کن اما پمپ رو نه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

نوزده − دو =