سه ویژگی اصلی ( رفتار گربه ماهی ، شکارگری گربه ماهی ، اندازه گربه ماهی ) وجود دارد که برای انتخاب گربه ماهیان باید در مورد آنها اطلاعاتی کسب نمود و دانستن مطالبی در این رابطه در آماده شدن شما برای نگهداری از این ماهیان بسیار بااهمیت تر است.
رفتار گربه ماهی
اولین مطلبی که باید مورد توجه قرار گیرد رفتار گربه ماهی است. اگر شما دارای آکواریومی هستید که تعدادی ماهی آرام و صلح جو در آن زندگی میکنند و قصد دارید تا یک یا دو گربه ماهی زیبا به آن اضافه نمایید باید رفتار گربه ماهی را در نظر بگیرید.
بدون شک گونه ای که آرامش لذت بخش این مخزن را برهم بزند انتخاب نخواهید نمود. مثلا دو نوع گربه ماهی Synodontis با نام های S.notata و S.congica وجود دارند که از لحاظ ظاهری شبیه هم می باشند. هردوی این ماهیها دارای رنگ آمیزی نقره ای یا خاکستری بوده و خال های سیاه رنگی طرفین بدن آنها را تزیین میکند.
گونه ی S.congica نمونه ی مناسبی برای افزودن به جمعیت ماهیان آرام آکواریوم شماست و رفتار گربه ماهی از این گونه آرام است. اما گونه ی S.notata اگرچه یک گربه ماهی خیلی درنده محسوب نمی شود، اما ماهی خشنی بوده که رفتار گربه ماهی از این گونه درنده است و با افزایش اندازه بر خصلت تهاجمی آن افزوده میگردد.
به عبارت دیگر ماهی S.congica تقریبا همیشه گربه ماهی بی آزاری است و رفتار گربه ماهی های این گونه آرام است. اما چنین تعریفی را نمیتوان در مورد S.notata ارائه نمود.
شکارگری گربه ماهی
قبل از خرید ماهی جدید باید در ذهن خود مجسم کنید که کدامیک از ماهیها ممکن است دیگری را بخورد. اگرچه این مطلب ممکن است پیش پا افتاده به نظر آید اما باید به آن توجه نمود. شکارگری گربه ماهی از ویژگی های کلیدی و مهم آن هاست.
بسیاری از گربه ماهی ها سایر ماهیان را می خورند و توانایی آنها برای انجام اینکار میتواند جالب توجه باشد. شکارگری گربه ماهی ها معمولا خوب است. سال ها پیش زمانی که من بطور حرفه ای از سیکلیدها نگهداری میکردم، آکواریوم هایی با گربه ماهی های مختلف داشتم.
یکبار از بازار یک ماهی Batrochoglanis raninus زیبا از خانواده ی گربه ماهی های زنبوری یا Pseudopimelodid خریداری نمود که تنها حدود 9 سانتی متر طول داشت. میدانستم که اینگونه با هان بزرگش میتواند ماهیهای کوچکتر را بخورد و براین اساس سعی کردم که هم مخزنی های آن را دقت انتخاب نمایم.
کوچکترین ماهی ای که در آن آکواریوم وجود داشت یک گربه ماهی دم شلاقی زیبا از آمریکای جنوبی یا Rineloricaria sp با طول 14 سانتی متر بود. حتما شما هم فکر می کنید که با این اختلاف اندازه قابل توجه مشکلی پیش نخواهد آمد.
اما پیش بینی شما اشتباه است! شکارگری گربه ماهی ماجرا را تغییر میدهد و صبح روز بعد که من به اتاق محل نگهداری آکواریوم ها رفتم با صحنه ی حیرت آوری روبرو شدم. تقریبا 8 سانتی متر از انتهای بدن گربه ماهی دم شلاقی از دهان گربه ماهی تازه خریداری شده بیرون زده بود.
پس از گذشت چند روز، ماهی جدید، گربه ماهی دم شلاقی را بطور کامل بلعید و دیگر اثری از آن باقی نماند. شکارگری گربه ماهی ، این گونه است.
البته این اتفاق باب میل من نبود اما درس مهمی به من آموخت و آن اینکه هرگز نباید توانایی یک گربه ماهی گوشت خوار را در مورد بلعیدن سایر ماهیان دست کم گرفت. رفتار گربه ماهی گوش خوار تهاجمی است. شکارگری گربه ماهی های گوشت خوار به نسبت بیشتر است.
اندازه
به عنوان آخرین مطلب قصد دارم تا به بیشترین اندازه گربه ماهی مورد نظر شما در آکواریوم، اشاره نمایم. برخی از گربه ماهی ها از این لحاظ مناسب نگهداری در آکواریوم نمی باشند؛ بعضی از آنها بیش از حد بزرگ می شوند یا ریخت و پاش آنها زیاد است و به نظر من نباید این مطلب را سرسری گرفت.
اندازه گربه ماهی ها بسیار مهم است. همانطور که از تنوع گربه ماهیان که حدود 300 گونه می باشند انتظار میرود، تعدادی از آنها ماهیان بزرگی هستند. البته بزرگ و کوچک بودن یک مقیاس نسبی است و منظور من در اینجا نسبت بین اندازه ی ماهی و اندازه ی مخزنی است که ماهی هایمان را در آن نگه میداریم.
برای بهتر فهمیدن موضوع باید بگویم که گربه ماهیها دارای انواع مختلفی هستند که اندازه گربه ماهی ها کوچک یا متوسط می باشد. (حدود 30 سانتیمتر یا کوچکتر)
بنابراین اندازه گربه ماهی آن ها را برای نگهداری در آکواریوم های خانگی مناسب کرده است. (البته این مطلب به اندازه ی آکواریوم شما بستگی دارد و برای بسیاری از آکواریوم داران یک ماهی 30 سانتیمتری، یک ماهی بزرگ محسوب می شود نه متوسط) .
همچنین چندگونه نیز وجود دارند که اگرچه بیش از آنچه گفته شد رشد میکنند اما باتوجه به رفتار بی آزار و صلح جویانه گربه ماهی ها، میتوان آنها را برای افرادی که شیفته ی آن گونه هستند برای نگهداری در یک مخزن بزرگ پیشنهاد نمود.
اگر بخواهیم به نمونه ای از گربه ماهی ها که برای نگهداری در آکواریوم نامناسب اند اشاره نماییم. بدن شکم گربه ماهی های دم قرمز (رد تیل) آمریکای جنوبی یا Phractocephalus hemioliopterus را باید نام برد.
این گربه ماهی رنگارنگ از خانواده گربه ماهیهای ریش بلند ((Pimelodid وقتی کوچک است (حدود 5 تا 8 سانتیمتر) آنقدر جذاب است که به سختی می شود از خرید آن چشم پوشید. میتوان گفت که این ماهی از هرجنبه زیباست؛ رنگ جذابی دارد، ظاهرش جالب است و با صاحبش ارتباط برقرار میکند.
اما وقتی که بفهمید اندازه گربه ماهی مذکور میتواند تا 1/4 برسد. مخصوصا اگر بفهمید که یک گربه ماهی سالم با این اندازه در حدود 45 کیلوگرم وزن خواهد داشت.
گربه ماهی های دم قرمز اگرچه زیبا و به راحتی قابل تهیه می باشند اما آنقدر بزرگ می شوند که نگهداری از آنها به جزء توسط آکواریوم داران حرفه ای و مخازن بسیار بزرگ، ممکن نیست.
آکواریوم داران با یک گربه ماهی دم قرمز که به نهایت رشد خود رسیده چه خواهند کرد؟
توجه نمایید که یک گربه ماهی از این نوع حتی اگر نیمی از رشد خود را پشت سرگذاشته باشد ماهی بسیار بزرگی به حساب می آید. باید گفت که این مشکل دارای دو وجه است. اولین وجه آن در واقع بدترین حالت ممکن است.
این حالت زمانی رخ میدهد که یک فرد بی اطلاع یا تازه کار که نمیداند اندازه گربه ماهی چقدر بزرگ خواهد شد اقدام به خریدن یک نمونه ی کوچک از آنها میکند و یا در حالت دیگر، فرد خریدار با اینکه از میزان رشد آن مطلع است بازهم یکی از آنها را می خرد.
چنین عملی نهایتا باعث زجرکشیدن ماهی و غصه دار شدن صاحب آن خواهد شد. البته گاهی ممکن است که فروشنده ی ماهی آن را بعداز اینکه بیش از حد بزرگ شد از صاحبش پس بگیرد اما نمیتوان در این مورد مطمئن بود. با این اوصاف عاقبت کار به کجا خواهید انجامید؟
آیا ماهی عاقبت در محیطی تنگ و در شرایط زیستی نامناسب هلاک خواهد شد؟ آیا صاحب ماهی را به آبراهه های طبیعی رها خواهد نمود؟ بدون شک هیچکدام از این سرنوشت ها برای گربه ماهیی که میتوانست زندگی باشکوهی داشته باشد نه قابل قبول و نه برازنده است.
بی تردید برخی از آکواریوم داران تمایل به نگهداری از ماهیان بزرگ دارند و باید بهای آن را با فراهم کردن مخازن بزرگ بپردازند اما اگر واقع گرایانه به مساله نگاه کنیم فراهم کردن مخزنی که آنقدر بزرگ باشد تا یک گربه ماهی دم قرمز بالغ بتوانددر آن به راحتی زندگی نماید غیرممکن است، مگر آنکه کسی در منزل خود مخزنی در حد و اندازه های یک آکواریوم عمومی ساخته باشد. بسیار به ندرت پیش می آید که حتی آکواریوم داران حرفه ای نیز چنین مسیر پردردسری را برای نگهداری از یک ماهی انتخاب نمایند.
اگر به تازگی به نگهداری از گربه ماهی های علاقمند گشته اید باید در مورد شرایط نگهداری رفتار گربه ماهی ای که قصد خریدش را دارید تحقیق نمایید و مطمئن شوید که آیا از عهده ی نگهداری از آن بر می آیید یا نه و اگر از افرادی هستید که به نگهداری از ماهی های بزرگ جثه علاقه دارند می بایست خود را برای خریددن یک مخزن بزرگ جدید آماده نمایید!
هفت خوان رستم ؛ از طبیعت تا منزل
مسافتی که بیشتر گربه ماهی ها از زیستگاه طبیعی خود تا آکواریوم شما طی می نمایند بسیار طولانی است. اول یک ماهی گیر آنها را از زیستگاه طبیعی شان صید می نماید و به یک صادرکننده ی ماهی میدهد.
سپس یک واردکننده ی ماهی محموله ی موردنظر را از صادرکننده خریده و آنها را به یک عمده فروشی ماهی می سپارد. سپس عمده فروش، ماهی ها را به فروشگاهی که در محله ی شما وجود دارد فروخته و بعد شما آن ماهی را به آکواریوم منزل خود می برید.
البته تکثیر گربه ماهی ها توسط تکثیر کنندگان تجاری و افراد علاقمند باعث ایجاد میانبر در این مسیر شده است. بیشتر گربه ماهی های تکثیر شده از خانواده ی ماهی های زره دار مکنده یا Loricariids (به عنوان مثال Ancistrus spp) و گونه های مختلف جنس Corydoras نی باشند و البته نمونه های جدیدی نیز بطور فزاینده وارد بازار می شوند.
برخی گونه های جنس Synodontis ساکن دریاچه ی تانگانیکا مانند S.multipunctata و S.lucipinnis از دیگر گروه هایی هستند که اغلب در دسترس می باشند.
بطورکلی بیشتر گربه ماهی هایی که امروزه در فروشگاه های ماهیهای آکواریومی عرضه می شوند یا از طبیعت صید شده اند یا از مزارع پرورش ماهی فلوریدا و آسیای جنوب شرقی و یا از تکثیرکنندگان اروپایی منشاء گرفته اند و البته برخی از ماهیهای تولید شده دراروپا در واقع دورگه یا هبیرید می باشند (به جنس Synodontis در گفتار 5 نگاه کنید).
سلام یک اکواریوم ماهی گیاه خوار دارم ، تایگر ، انجل ، زبرا و یک گربه ماهی معلومی به اندازه حدود بیست سانت ، صحنه عجیبی دیدم یک تاگر بدون سر روی آب بود ، نمیدونم کار کدومشون میتونه باشه ، به نظرم گربه ماهی میتونه این کارو کرده باشه ، گاهی میبینم که داخل آکواریوم حرکت های سریع انجام میده ، گاهی دیدم که انجل ازش فرار میکنه، به نظرتون اون ماهی بدون سرمیتونه کار گربه ماهی باشه ؟؟؟